Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kwidzynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 sierpnia 2024 r.

Sąd Rejonowy w Kwidzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Halina Maliszewska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Patrycja Lis

po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2024 r. w Kwidzynie

na rozprawie

sprawy z powództwa R. R.

przeciwko (...) z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda R. R. kwotę 2.970,12 zł (dwa tysiące dziewięćset siedemdziesiąt złotych 12/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 14 listopada 2023 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda R. R. kwotę 200 zł (dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sędzia Halina Maliszewska

Sygn. akt I C 29/24 upr.

UZASADNIENIE

Powód R. R. wnosił o zasądzenie od pozwanego (...) z siedzibą w W. kwoty 2.970,12 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 14 listopada 2023 r. do dnia zapłaty. Powód wnosił nadto o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa zajmuje się między innymi naprawą powypadkową samochodów. Sprzedaje również części zamienne do samochodów. Powód naprawiał samochód marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...) należący do K. J. (1) w ramach likwidacji szkody na podstawie OC. Koszt naprawy samochodu wyniósł 10.470,12 zł zgodnie z fakturą (...). Pozwany zapłacił odszkodowanie w wysokości 7.500 zł uznając, że była to szkoda całkowita. Samochód został naprawiony, a naprawa wyniosła mniej niż jego wartość przed szkodą. Zdaniem powoda w zaistniałej sytuacji pokrzywdzony miał prawo domagać się naprawy samochodu. Pozwany wycenił wartość pojazdu przed szkodą na 11.400 zł. Zapłacił również koszty wynajmu samochodu zastępczego na czas naprawy O.. Pokrzywdzony przy naprawie samochodu wyraził zgodę na użycie części używanych minimalizując koszty naprawy. Do zapłaty pozostała kwota 2.970,12 zł. Jako datę wymagalności roszczenia powód wskazał 14 listopada 2023 r. Pomimo wezwania do dobrowolnego spełnienia świadczenia pozwany go nie spełnił.

Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Kwidzynie w dniu 30 listopada 2023 r. , w sprawie Sygn. akt I Nc 1551/23 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniający żądanie pozwu w całości.

Pozwany (...) z siedzibą w W. w terminie wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty zaskarżając go w całości oraz wnosząc o oddalenie powództwa i o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwany przyznał, że nie kwestionuje swojej odpowiedzialności za skutki kolizji drogowej z dnia 25 września 2023 r. Kwestionuje natomiast zasadność przyznania powodowi odszkodowania w wyższej kwocie niż dotychczas wypłacona. Wskazał, że szkodę należało zakwalifikować jako szkodę całkowitą z uwagi na nieekonomiczność naprawy pojazdu poszkodowanego. Szacowane koszty naprawy przewyższyły wartość rynkową uszkodzonego pojazdu, dlatego wysokości odszkodowania nie determinują koszty naprawy pojazdu, lecz wynik działania różnicy pomiędzy wartością pojazdu w stanie nieuszkodzonym (sprzed szkody) a wartością pozostałości (stan po szkodzie). W związku z powyższym wysokość należnego odszkodowania pozwany oszacował metodą dyferencyjną, polegającą na pomniejszeniu wartości pojazdu w stanie nieuszkodzonym o wartość pojazdu po wypadku. Pozwany ustalił wartość rynkową pojazdu przed szkodą na 11.400 zł, a wartość pojazdu uszkodzonego na 3.900 zł. Różnica wartości pojazdu przed i po szkodzie wyniosła zatem 7.500 zł. Pozwany podniósł nadto, że w sytuacji nieudowodnienia przez powoda zasadności zgłoszonych roszczeń za bezpodstawne należy również uznać zgłoszone w pozwie żądanie zasądzenia odsetek od dochodzonej kwoty.

W wyniku skutecznego wniesienia sprzeciwu nakaz zapłaty z dnia 30 listopada 2023 r. zgodnie z art. 505 § 2 k.p.c. utracił moc w całości, a sprawa została zarejestrowana pod nową sygnaturą akt I C 29/24 upr.

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił, co następuje:

Powód R. R. prowadzi działalność gospodarczą w K., w ramach której zajmuje się między innymi naprawą powypadkową samochodów.

W 2023 r. powód przeprowadził naprawę uszkodzonego w wyniku kolizji komunikacyjnej z dnia 25 września 2023 r. pojazdu marki O. (...) o numerze rejestracyjnym(...) stanowiącego własność K. J. (2). Na wniosek właściciela i za jego zgodą do naprawy samochodu wykorzystano używane części zamienne. Łączny koszt naprawy wyniósł 10.470,12 zł. Po naprawie pojazd został przywrócony do stanu sprzed szkody. Przedmiotowy pojazd przed kolizją był używany przez partnerkę poszkodowanego w celu dojazdów do pracy. Po naprawie jest wykorzystywany przez nią w taki sam sposób.

W wyniku umowy cesji wierzytelności zawartej w dniu 25 września 2023 r. poszkodowany K. J. (1) przelał na rzecz powoda swoją wierzytelność (czyli prawo do odszkodowania) przysługującą mu z tytułu polisy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy w związku ze szkodą komunikacyjną zarejestrowaną w pozwanym (...) pod numerem (...) z tytułu naprawy samochodu marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...).

Pojazd sprawcy kolizji komunikacyjnej z dnia 25 września 2023 r. był objęty ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym (...) z siedzibą w W..

Powód pismem nadanym w dniu 06 listopada 2023 r. wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 11.336,04 zł, która obejmowała między innymi koszty naprawy pojazdu o numerze rejestracyjnym (...) w wysokości 10.470,12 zł w terminie 3 dni od dnia otrzymania wezwania pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.

Wezwanie do zapłaty zostało doręczone pozwanemu w dniu 08 listopada 2023 r.

Pozwany uznał, że w ww. pojeździe doszło do szkody całkowitej. Przyznał powodowi odszkodowanie w wysokości 7.500 zł stanowiącej różnicę między oszacowanymi przez siebie wartościami rynkowymi pojazdu przed szkodą – 11.400 zł oraz po szkodzie – 3.900 zł.

/ dowód: umowa cesji wierzytelności – k. 7 – 8, faktura VAT (...) – k. 9, pisemna zgoda K. J. (1) z 15-11-2023 r. – k. 10, wezwanie do zapłaty – k. 11, wydruk z systemu śledzenia przesyłek Poczty Polskiej S.A. – k. 12, decyzja pozwanego o przyznaniu odszkodowania – k. 13, akta szkody na płycie CD – koperta k. 24, zeznania powoda R. R. – k. 36 verte – 37, e – protokół z dnia28 lutego 2024 r. (00:05:43 – 00:21:06), zeznania świadka K. J. (1) – k. 37 – 38, e- protokół z dnia 28 lutego 2024 r.(00:22:59 – 00:50:12), wyjaśnienia powoda R. R. – k. 107 verte – 108, e – protokół z dnia 28 sierpnia 2024 r. (00:10:36 – 00:23:22)/

Pojazd marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...) i numerze VIN (...), rok produkcji 2005 został kupiony przez K. J. (1) w Niemczech około 5-6 lat temu jako 13-14 letni. W Niemczech pojazd miał kilku właścicieli. K. J. (1) po zakupie pojazdu bieżących napraw dokonywał w warsztatach mechaniki pojazdowej na terenie K.. Auto nie było nigdy przez K. J. (1) serwisowane w ASO O..

Wartość rynkowa przedmiotowego pojazdu przed kolizją wynosiła 12.000 zł brutto.

Wskutek zdarzenia z dnia 25 września 2023 r. w przedmiotowym pojeździe uległy uszkodzeniu: błotnik przedni prawy, nadkole przednie prawe, drzwi przednie prawe, listwa drzwi przednich prawych, drzwi tylne prawe, listwa drzwi tylnych prawych, błotnik tylny prawy, nadkole tylne prawe, zderzak tylny oraz kołpak koła tylnego prawego.

Czynności wykazane na wystawionej przez powoda fakturze VAT nr (...) dotyczą naprawy uszkodzeń powstałych w wyniku kolizji z dnia 25 września 2023 r.

/ dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej R. D. - k. 65 – 72/

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie na podstawie dokumentów prywatnych zawartych w aktach niniejszej sprawy oraz aktach szkody przedłożonych przez pozwanego na płycie CD. Autentyczność tych dokumentów nie była kwestionowana przez strony. Sąd również nie znalazł podstaw, aby odmówić im wiarygodności.

Sąd pełen walor dowodowy przyznał również opinii biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej mgr. inż. R. D., która w ocenie Sądu została sporządzona w sposób profesjonalny i rzetelny przez osobę, której wiedza, kwalifikacje i umiejętności zawodowe nie budzą wątpliwości. Opinia ta zawiera logiczne i należycie umotywowane wnioski. Strony również nie kwestionowały tej opinii, mimo zakreślonego terminu, co oznacza, ze opinia również dla stron była przekonująca.

Ponadto Sąd dał wiarę zeznaniom powoda R. R. oraz świadka K. J. (1). Zeznania te były spójne i wzajemnie niesprzeczne, a ponadto korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w toku niniejszego postępowania. Zeznania powoda oraz świadka pozwoliły Sądowi dokonać ustaleń dotyczących dokładnego sposobu przeprowadzenia naprawy pojazdu świadka po kolizji z dnia 25 września 2023 r. Świadek K. J. (1) wyjaśnił, że zdecydował się na naprawę pojazdu, ponieważ sprzedaż uszkodzonego pojazdu byłaby dla niego nieopłacalna. Nie miałby realnej możliwości zakupu nowego pojazdu, co oznacza, że skutki szkody nie zostałyby faktycznie zlikwidowane. Wobec powyższego uznać należało, że świadek w przekonujący sposób wyjaśnił motywy zlecenia powodowi naprawy pojazdu po kolizji używanymi częściami. W ocenie Sądu nie sposób dopatrzyć się tutaj podstaw do odmawiania tej decyzji racjonalności.

Natomiast powód R. R. odniósł się do zawartej w opinii biegłego tezy, według której koszt naprawy wskazany na wystawionej przez powoda fakturze nie obejmuje wszystkich koniecznych operacji naprawczych. Biegły stwierdził, że faktura nie uwzględnia kosztów zakupu części zamiennych na potrzeby wymiany listwy drzwi przednich prawych, listwy drzwi tylnych prawych, nadkola przedniego prawego, nadkola tylnego prawego i kołpaka pomimo tego, że uwzględnia czas wymiany, lakierowania i materiału lakierniczego na listwy drzwi oraz czas na wymianę nadkoli i kołpaka.

Powód na rozprawie w dniu 28 sierpnia 2024 r. wyjaśnił, że montowane przez niego drzwi, które zostały zakupione jako używane były już zaopatrzone w listwy, dlatego nie istniała potrzeba, aby listwy te nabywać osobno. Nadkola zostały zdemontowane, naprawione i zamontowane ponownie, dlatego faktura nie zawiera kosztu ich zakupu. Wyżej wymienione części wymagały natomiast lakierowania, co zostało uwzględnione w fakturze. W kwestii kołpaka powód przyznał, że prawdopodobnie ta część została wymieniona na nową i nie zostało to wykazane na fakturze, jednakże koszt nowego oryginalnego kołpaka wynosi około 80 zł, więc pominięcie tego kosztu nie ma wpływu na ocenę Sądu co do braku szkody całkowitej w naprawianym pojeździe. Suma kosztów naprawy pojazdu przeprowadzonej przez powoda (10.470,12 zł) oraz kosztu nowego kołpaka (80 zł) wynosi bowiem 10.550,12 zł, a więc w dalszym ciągu nie przekracza wartości pojazdu przed szkodą, oszacowanej przez biegłego na 12.000 zł brutto. Reasumując, wyjaśnienia i zeznania powoda pozwoliły Sądowi na wyjaśnienie wątpliwości dostrzeżonych przez biegłego.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie był bezsporny co do faktu zaistnienia szkody w pojeździe marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w wyniku zdarzenia z dnia 25 września 2023 r. oraz co do winy za spowodowanie zdarzenia kierowcy ubezpieczonego w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Poza sporem pozostawał także zakres uszkodzeń. Pozwany nie kwestionował też legitymacji czynnej powoda.

Istota sporu sprowadzała się do ustalenia wysokości szkody a w zasadzie sposobu ustalenia wysokości odszkodowania. Sporny był fakt, czy szkoda wierzyciela pierwotnego powinna być ustalona w wysokości faktycznie poniesionych kosztów naprawy pojazdu czy w wysokości hipotetycznych kosztów naprawy samochodu.

Ma to o tyle znaczenie, że wartość pojazdu według stanu sprzed wypadku została ustalona przez biegłego na kwotę 12.000 zł. W przypadku ustalenia hipotecznych kosztów naprawy samochodu częściami nowymi, oryginalnymi koszty naprawy przekroczą wartość tego pojazdu co kwalifikuje szkodę jako całkowitą. W przypadku ustalenia wysokości szkody na podstawie faktycznie poniesionych i wykazanych przez powoda fakturą kosztów naprawy, poniesione koszty nie przekraczają wartości rynkowej samochodu.

Kwestie tę Sąd rozstrzygnął na korzyść powoda uznając, że w przypadku dokonania naprawy pojazdu do wysokości wartości pojazdu według stanu sprzed szkody i udokumentowania tej naprawy fakturą, powodowi przysługuje odszkodowanie w wysokości faktycznie poniesionych kosztów naprawy.

Stosownie do art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Poszkodowanemu przysługuje zatem prawo wyboru formy naprawienia szkody. Poszkodowanemu przysługuje też prawo wyboru wysokości szkody której będzie żądał naprawienia w granicach odpowiedzialności sprawcy szkody. Wynika to z art. 361 § 2 k.c. który wskazuje, że naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Sprawca szkody ponosi pełną odpowiedzialność odszkodowawczą wobec poszkodowanego za wyrządzoną szkodę a poszkodowany jest zobowiązany w granicach określonych przepisami ustawy do pokrycia kosztów restytucji pojazdu. Taki sam obowiązek obciąża pozwanego, który ponosi odpowiedzialność gwarancyjną z tytułu ubezpieczenia OC sprawcy szkody.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 11 września 2024 r. w sprawie III CZP 65/23 stwierdził, że Jeżeli naprawa pojazdu przez poszkodowanego stała się niemożliwa, w szczególności w razie zbycia lub naprawienia pojazdu, nie jest uzasadnione ustalenie wysokości odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych jako równowartości hipotetycznych kosztów naprawy. We wcześniejszej uchwale z dnia 8 maja 2024 r. wydanej w sprawie III CZP 142/22 Sąd Najwyższy stwierdził, że Jeżeli poszkodowany poniósł już koszty naprawy pojazdu lub zobowiązał się do ich poniesienia, wysokość odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych powinna odpowiadać tym kosztom , chyba że w danych okolicznościach są one oczywiście nieuzasadnione; wysokość odszkodowania nie zależy od ulg i rabatów możliwych do uzyskania przez poszkodowanego od podmiotów współpracujących z ubezpieczycielem.

Sąd orzekający w pełni podziela te poglądy, uznając, że okoliczności niniejszej sprawy wymagają zastosowania się do tych uchwał. Tym bardziej, że wpisują się one w dotychczasowe stanowiska zakładów ubezpieczeń, które nagminnie żądają wykazania przez poszkodowanych naprawienia szkody i wykazania wysokości kosztów naprawy. Nagminne też powołując się na zasadę minimalizacji szkody i bezpodstawne wzbogacenie ustalają wysokość szkody na podstawie części zamiennych innych niż O czy Q i kosztów robocizny często według cen warsztatów nie gwarantujących przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody. W ocenie Sądu nie może być tak, że wtedy kiedy jest to korzystne dla ubezpieczyciela rekomenduje on naprawę z użyciem zamienników a kiedy nie, to ustala koszt naprawy przy użyciu oryginalnych części i rozlicza szkodę jako całkowitą.

Poszkodowany K. J. (1) był zainteresowany naprawą samochodu. Jest to najwłaściwszy sposób naprawienia szkody jeżeli jest możliwy. Możliwy zaś jest wtedy gdy koszty naprawy nie przekroczą wartości pojazdu. Poszkodowany nie był zainteresowany sprzedażą uszkodzonego samochodu a do tego sprowadzałaby się konstrukcja szkody całkowitej. Niewątpliwie byłoby to korzystne dla pozwanego ale to nie pozwanemu przysługuje prawo wyboru sposobu naprawienia szkody. Nie można zmuszać poszkodowanego aby przywrócił stan poprzedni przez zakup nowego pojazdu w sytuacji kiedy to samo może osiągnąć przez naprawę swojego pojazdu.

W niniejszej sprawie uszkodzony samochód w momencie kolizji był samochodem 18-letnim (rok produkcji 2005), w związku z czym nie powinno budzić wątpliwości, że naprawa przy użyciu zamienników, czyli w tym przypadku części używanych pozwoliła na minimalizację szkody. Naprawa samochodu częściami nowymi oryginalnymi jest prawem poszkodowanego a nie jego obowiązkiem. Poszkodowany nie może być zmuszany do takiej naprawy. Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów z dnia 12 kwietnia 2012 r. III CZP 80/11 ( LEX nr 1129783 ) stwierdził, że Zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Czyli na żądanie poszkodowanego a nie wbrew woli poszkodowanego.

Naprawa samochodu używanymi częściami nie prowadzi też do wzbogacenia poszkodowanego a przynajmniej pozwany tej okoliczności nie wykazał.

Poszkodowany K. J. (1) zdołał naprawić samochód ponosząc koszty nie przekraczające jego wartości rynkowej. Z zeznań poszkodowanego i powoda wynika, że pojazd został przywrócony do stanu sprzed szkody i odzyskał funkcjonalność sprzed kolizji. Fakt, że naprawy dokonano z użyciem używanych i nieuszkodzonych drzwi od innego pojazdu nie stanowiło dla poszkodowanego żadnego problemu, ponieważ jak zeznał nie wpływa to na bezpieczeństwo jazdy. Wskazał, że uszkodzone i wymienione na używane drzwi to „tylko blacha”. Wskazał też, że był zainteresowany naprawą pojazdu używanymi drzwiami ponieważ nie stać go na kupno nowego samochodu a zaoferowane przez pozwanego odszkodowanie za szkodę całkowitą nie wystarczyłoby na zakup pojazdu o takim stanie technicznym jak sporny samochód.

Wskazać też należy, że właściciele pojazdów kilkunastoletnich powszechnie dokonują naprawy częściami alternatywnymi albo używanymi.

Skoro poszkodowany był w stanie naprawić pojazd za kwotę mniejszą niż jego wartość rynkowa, to znaczy że naprawa była ekonomicznie opłacalna i nie było podstaw do ustalania wysokości odszkodowania w wysokości maksymalnych hipotetycznych kosztów naprawy. Zasadą bowiem odszkodowania jest przywrócenie do stanu poprzedniego, a skoro tańsza naprawa jest możliwa to należy uznać, iż koszt naprawy jest niezbędnym, celowym i ekonomicznie uzasadnionym kosztem.

Reasumując, w ocenie Sądu w przypadku kiedy samochód zostaje naprawiony za cenę niższą niż jego wartość rynkowa, odszkodowanie powinno obejmować koszty naprawy i nie ma podstaw do ustalenia szkody całkowitej w oparciu o hipotetyczne, maksymalne koszty naprawy. Z uwagi na znane koszty naprawy nie ma potrzeby ustalania innych kosztów. Funkcjonalny związek przeprowadzonych przez powoda czynności naprawczych z uszkodzeniami pojazdu powstałymi w wyniku zdarzenia z dnia 25 września 2023 r. został potwierdzony przez biegłego w opinii.

W tych okolicznościach Sąd uznał roszczenie powoda za uzasadnione.

Z uwagi na to, że pozwany po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego przyznał i wypłacił odszkodowanie w wysokości 7.500 zł Sąd na podstawie art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. art. 34 i 36 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli (tekst jednolity Dz.U. z 2023 r., poz. 2500) zasądził od pozwanego na rzecz powoda dochodzoną pozwem kwotę 2.970,12 zł (10.470,12 zł – 7.500 zł).

Odsetki ustawowe za opóźnienie Sąd zasądził zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 14 listopada 2023 r. do dnia zapłaty. Pozwany otrzymał wezwanie do zapłaty w dniu 8 listopada 2023 r. z zakreślonym 3 – dniowym terminem. W dniu zatem 14 listopada 2023 r. roszczenie powoda było wymagalne.

O kosztach procesu sąd postanowił na podstawie art. 98 k.p.c. obciążając nimi pozwanego. Na zasądzoną od pozwanego na rzecz powoda kwotę 200 zł składają się wydatki poniesione przez powoda na opłatę od pozwu.

Na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. Sąd zasądził też odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sędzia Halina Maliszewska