Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kwidzynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 sierpnia 2024 r.

Sąd Rejonowy w Kwidzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Halina Maliszewska

po rozpoznaniu w dniu 26 sierpnia 2024 r. w Kwidzynie

na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 148 ¹ § 1 k.p.c.

sprawy z powództwa (...) Ltd. z/s w L., C.

przeciwko M. W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda (...) Ltd. z/s w L., C. na rzecz pozwanej M. W. 1.834 zł kwotę zł ( tysiąc osiemset trzydzieści cztery złote ) tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sędzia Halina Maliszewska

Sygn. akt I C 237/24 upr.

UZASADNIENIE

Powód (...) Ltd. z siedzibą w L. ((...)) wnosił o zasądzenie od pozwanej M. W. kwoty 7.500 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem bezpodstawnego wzbogacenia. Powód wnosił nadto o zasądzenie od pozwanej zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że podstawę dochodzonego roszczenia stanowi wypłata środków z dnia 05 listopada 2021 r. na rachunek bankowy numer (...) w kwocie 7.500 zł na rzecz strony pozwanej. Wierzyciel pierwotny, w miejsce którego na mocy Umowy przelewu wierzytelności wszedł powód, dokonał przelewu środków na rzecz pozwanej w kwocie 7.500 zł, natomiast pozwana nie dokonała zwrotu otrzymanych środków na rzecz powoda. W związku z brakiem spłaty otrzymanej kwoty pieniędzy pozwana uzyskała korzyść kosztem wierzyciela pierwotnego, w którego prawa i obowiązki wskutek cesji wierzytelności wszedł powód. Pozwana otrzymując przelew została bezpodstawnie wzbogacona. W dniu 21 kwietnia 2022 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. zawarł z powodem umowę przelewu wierzytelności. Tym samym powód nabył ogół prawi i obowiązków dotyczących przedmiotowego zadłużenia, w tym uzyskał legitymację czynną. W dniu 28 kwietnia 2022 r. powód sporządził, a następnie skierował do pozwanej zawiadomienie o przelewie wierzytelności wraz z wezwaniem do zapłaty. Podjęta próba polubownego rozwiązania sporu zakończyła się jednakże niepowodzeniem.

Pozwana M. W. w odpowiedzi na pozew wniosła o odrzucenie pozwu na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. oraz o zasądzenie od strony powodowej zwrotu kosztów procesu. W przypadku nieuwzględnienia żądania odrzucenia pozwu pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Swoje żądanie odrzucenia pozwu pozwana uzasadniła okolicznością, iż roszczenia związane z umową pożyczki nr (...) z dnia 5 listopada 2021 r. były przedmiotem innego postępowania, w którym wskazano, iż nie doszło do skutecznego zawarcia tejże umowy pożyczki, a także wskazano, iż powód nie posiada legitymacji czynnej procesowej do wystąpienia z powództwem. Sąd Rejonowy w Kwidzynie prawomocnym wyrokiem z dnia 22 lutego 2023 r. oddalił powództwo (...) Ltd. z siedzibą w L.. Zdaniem pozwanej nie doszło do zmiany okoliczności będących podstawą poprzedniego rozstrzygnięcia, a spór toczy się między tymi samymi stronami, które również uczestniczyły w poprzednim postępowaniu, zatem spełnione zostały przesłanki warunkujące powagę rzeczy osądzonej.

Pozwana podniosła również, iż na gruncie niniejszej sprawy nie zaszły żadne przesłanki bezpodstawnego wzbogacenia. Powód na gruncie postępowania, które zostało zakończone prawomocnym wyrokiem nie wykazał, aby pozwana otrzymała jakiekolwiek świadczenie od strony powodowej, które przysporzyłoby jej korzyść majątkową. W ocenie Sądu Rejonowego w Kwidzynie nie doszło do skutecznego zawarcia umowy pożyczki, a żądania zawarte w pozwie oraz przedstawione dowody, do których należały między innymi wydruki umowy pożyczki niezawierające podpisu pozwanej zostały uznane za nieudowodnione, w rezultacie czego powództwo zostało oddalone.

Pozwana podniosła również, że powód nie posiada legitymacji czynnej procesowej do wytoczenia przeciwko niej powództwa o bezpodstawne wzbogacenie. Sąd Rejonowy w Kwidzynie w uzasadnieniu prawomocnego wyroku z dnia 22 lutego 2023 r. wskazał, iż za uzasadniony uznał zarzut pozwanej, że powód nie wykazał swojej legitymacji procesowej czynnej. W ocenie Sądu również osoby podpisujące umowę przelewu wierzytelności w imieniu (...) sp. z o.o. i (...) Ltd. nie były do wykonania tejże czynności prawidłowo umocowane. Nadto umowa cesji obejmowała jedynie przelew wierzytelności pierwotnego wierzyciela przeciwko pozwanej z umowy pożyczki o numerze (...), co z kolei implikuje fakt, iż tym samym powód nie jest legitymowany czynnie do ewentualnego zwrotu świadczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia od pozwanej.

Sąd ustalił, co następuje:

(...) sp. z o.o. z siedzibą w W. w dniu 05 listopada 2021 r. dokonał przelewu kwoty 7.500 zł na należący do pozwanej M. W. rachunek bankowy numer (...).

( dowód: potwierdzenie przelewu – k. 13 akt )

W dniu 21 kwietnia 2022 r. (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. zawarł z powodem (...) Ltd. z siedzibą w L. Ramową Umowę Przelewu Wierzytelności, na mocy której ww. podmioty postanowiły podjąć współpracę polegającą na cyklicznym nabywaniu przez powoda od pożyczkodawcy pakietu wierzytelności należących do pożyczkodawcy i każdorazowo przez niego określanego w poszczególnych umowach cesji. W (...) przedmiotowej umowy zastrzeżono, że nabycie poszczególnych pakietów wierzytelności będzie odbywało się na podstawie zawieranych pomiędzy stronami oddzielnych umów cesji, zwanych (...).

W związku z powyższym w dniu 21 kwietnia 2022 r. (...) sp. z o.o. zawarł z powodem umowę przelewu wierzytelności, zbywając pakiet wierzytelności pieniężnych szczegółowo określonych w papierowej wersji Załącznika nr (...) do przedmiotowej umowy. W (...) umowy sprecyzowano, że objęte przelewem wierzytelności wynikały z umów pożyczek gotówkowych (kredytów konsumenckich) zawartych pomiędzy dłużnikami a spółką (...) sp. z o.o., jak również mogły wynikać z roszczeń o zwrot świadczeń będących konsekwencją wykonania przez dłużnika prawa do odstąpienia od umowy pożyczki.

Jedną z wierzytelności objętych umową miała być wierzytelność przeciwko M. W. wynikająca z umowy pożyczki numer (...) z dnia 05 listopada 2021 r.

Pismami z dnia 28 kwietnia 2022 r. pełnomocnik powoda poinformował pozwaną o przelewie wierzytelności z tytułu umowy pożyczki nr (...) oraz wezwał ją do zapłaty należności w kwocie 9.355,13 zł w terminie do dnia 10 maja 2022 r. pod rygorem wszczęcia postępowania sądowego.

( dowód: Ramowa Umowa Przelewu Wierzytelności z załącznikami – k. 14 – 19 akt, umowa przelewu wierzytelności (...) – k. 20 – 21 verte akt, wyciąg z Załącznika (...)– Specyfikacji wierzytelności objętych umową przelewu wierzytelności indywidualnej umowy z dnia 21.04.2022 r. zawartej pomiędzy (...) sp. zo .o. a (...) Ltd. reprezentowaną przez (...) Sp. z o.o. – k. 22 – 23 akt, przedsądowe wezwanie do zapłaty – k. 35 akt, zawiadomienie o przelewie wierzytelności – k. 36 akt )

W dniu 19 października 2022 r. (data nadania przesyłki w placówce pocztowej) powód wniósł do Sądu Rejonowego w Kwidzynie pozew o zasądzenie od pozwanej kwoty 9.467,83 zł wraz z maksymalnymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 7.500 zł od dnia 24 maja 2022 r. do dnia zapłaty oraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 672,33 zł od dnia 24 maja 2022 r. do dnia zapłaty.

Jako podstawę roszczenia dochodzonego pozwem powód wskazał umowę pożyczki (...) zawartą pomiędzy pozwaną M. W. a (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. w dniu 05 listopada 2021 r., która to wierzytelność została przez niego nabyta w wyniku umowy przelewu wierzytelności z dnia 21 kwietnia 2022 r.

Sprawa została rozpoznana pod sygnaturą akt I C 731/22 upr.

Sąd Rejonowy w Kwidzynie wyrokiem z dnia 22 lutego 2023 r. oddalił powództwo.

W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że uznał za uzasadniony podniesiony przez pozwaną zarzut niewykazania przez powoda swojej legitymacji procesowej czynnej. W ocenie Sądu powód nie wykazał, aby osoby, które podpisały umowę przelewu wierzytelności w imieniu (...) sp. z o.o. i (...) Ltd. były do tego uprawnione. Ponadto w ocenie Sądu powód nie wykazał za pomocą wiarygodnych i przekonujących dowodów, aby to pozwana faktycznie zawarła umowę pożyczki z wierzycielem pierwotnym. Nie zostało wykazane zachowanie procedury zawierania umowy pożyczki w sposób opisany w umowie. Nie wykazano również faktu przekazania pozwanej kwoty pożyczki. Zdaniem Sądu wobec podniesionych przez pozwaną zarzutów zaoferowany przez powoda na tę okoliczność niepodpisany dokument w postaci wydruku potwierdzenia wypłaty transzy pożyczki niepochodzący od banku, lecz wytworzony przez wierzyciela pierwotnego nie stanowił wystarczającego potwierdzenia na dokonanie tych czynności przez pożyczkodawcę. Powód nie udowodnił nadto, aby skutecznie doręczono pozwanej którykolwiek z przedstawionych do sprawy dokumentów. Wszystkie zaoferowane przez powoda na okoliczność istnienia zobowiązania dowody zostały wytworzone jednostronnie przez powoda lub pożyczkodawcę i odwoływały się do umowy pożyczki, której zawarcia powód w istocie w tejże sprawie nie wykazał. Pomimo treści zarzutów pozwanej powód nie przedstawił dowodów potwierdzających istnienie zobowiązania.

Wyrok Sądu Rejonowego w Kwidzynie z dnia 22 lutego 2023 r. uprawomocnił się w dniu 12 kwietnia 2023 r.

( dowód: akta sprawy I C 731/22 upr. (pozew z załącznikami – k. 3 – 39 akt, wyrok SR w Kwidzynie z dnia 22 lutego 2023 r. – k. 92 akt, uzasadnienie wyroku – k. 99 – 101 verte akt, zarządzenie o stwierdzeniu prawomocności – k. 103 akt ) )

Sąd zważył, co następuje:

Wyżej opisany stan faktyczny Sąd ustalił przede wszystkim w oparciu o dokumenty zawarte w aktach niniejszej sprawy. Autentyczność i prawdziwość tych dokumentów nie była kwestionowana przez strony postępowania. Sąd również nie znalazł podstaw, aby odmówić im wiarygodności. Dodatkowo Sąd posiłkował się dokumentami zawartymi w aktach sprawy I C 731/22 upr. prowadzonej i rozstrzygniętej przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie.

Pozwana M. W. w odpowiedzi na pozew podniosła szereg zarzutów, kwestionując praktycznie wszystkie twierdzenia przedstawione przez powoda w pozwie.

Najdalej idącym zarzutem był zarzut powagi rzeczy osądzonej. Pozwana wnosiła o odrzucenie pozwu na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c.

Kwestia ta została rozstrzygnięta prawomocnym postanowieniem Sądu z dnia 1 sierpnia 2024 r. wydanym w toku niniejszej sprawy, którym to postanowieniem Sąd oddalił zarzut powagi rzeczy osądzonej oraz odmówił odrzucenia pozwu.

Zgodnie z art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. Sąd odrzuci pozew, jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona.

Tożsamość roszczeń zachodzi wówczas, kiedy Sąd ma w obu sprawach orzec o tym samym, dysponując tymi samymi faktami, które mają spowodować ocenę tego samego żądania i kiedy rozstrzygnięcie jednej ze spraw oznacza rozstrzygnięcie także drugiej. O tym zaś, czy chodzi o tę samą lub inną podstawę faktyczną, a więc o ten sam lub odmienny stan faktyczny sprawy, nie rozstrzygają konkretne twierdzenia strony powodowej lub brak takich twierdzeń, lecz istnienie lub nieistnienie przed zamknięciem rozprawy okoliczności faktycznych, tj. zdarzeń lub stanów składających się na stan faktyczny, z którym norma prawna rozstrzygająca o słuszności żądania wiąże dochodzone skutki prawne (vide wyrok Sądu Najwyższego z 28 stycznia 2021 r., sygn. akt I PSKP 2/21). Wyżej przytoczony przepis należy rozpatrywać w powiązaniu z art. 366 k.p.c., zgodnie z którym wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami. Ustalenie zakresu powagi rzeczy osądzonej w powtórnie wytoczonej sprawie obejmować powinno zatem ocenę przedmiotowych i podmiotowych granic zapadłego prawomocnie we wcześniejszej sprawie rozstrzygnięcia.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że postępowanie w sprawie I C 731/22 upr. toczyło się między tymi samymi stronami, tj. (...) Ltd. po stronie powodowej oraz M. W. po stronie pozwanej. Powód domagał się jednakże zasądzenia od pozwanej kwoty 9.467,83 zł wraz z maksymalnymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 24 maja 2022 r. do dnia zapłaty od kwoty 7.500 zł oraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 24 maja 2022 r. do dnia zapłaty od kwoty 672,33 zł, a swoje roszczenie wywodził z umowy pożyczki krótkoterminowej nr (...) zawartej w dniu 05 listopada 2021 r. pomiędzy wierzycielem pierwotnym (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. a stroną pozwaną.

Sąd Rejonowy w Kwidzynie prawomocnym wyrokiem z dnia 22 lutego 2023 r. oddalił powództwo w sprawie I C 731/22 upr. Jak wynika z uzasadnienia ww. wyroku, przyczynami oddalenia powództwa było niewykazanie przez powoda uprawnień osób podpisujących umowę przelewu wierzytelności między nim a wierzycielem pierwotnym, zawarcia umowy pożyczki w sposób zgodny z procedurą przewidzianą w tej umowie, przekazania pozwanej kwoty pożyczki oraz skutecznego doręczenia pozwanej któregokolwiek z dokumentów przedłożonych do akt sprawy.

W niniejszej sprawie powód nie wywodził już swojego roszczenia z umowy pożyczki, której wydruku nie załączył do pozwu, lecz z bezpodstawnego wzbogacenia mającego wynikać z przekazania pozwanej przez wierzyciela pierwotnego kwoty 7.500 zł. Na dowód tego faktu nie przedłożył już tak jak w sprawie I C 731/22 upr. potwierdzenia wypłaty transzy pożyczki wygenerowanego przez wierzyciela pierwotnego (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. (k. 13 verte akt sprawy I C 731/22 upr, lecz potwierdzenie przelewu wygenerowane z systemu bankowości elektronicznej (...) S.A. (k. 13).

W ocenie Sądu powyższe okoliczności świadczą o braku podstaw do odrzucenia pozwu w niniejszej sprawie. Pomimo tożsamości stron procesu pomiędzy sprawą niniejszą a sprawą I C 731/22 upr. istnieją różnice co do podstawy faktycznej i prawnej roszczenia dochodzonego przez powoda. Reasumując, roszczenie dochodzone przez powoda w niniejszej sprawie nie jest tym samym roszczeniem, które zostało oddalone prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Kwidzynie z dnia 22 lutego 2023 r., sygn. akt I C 731/22 upr., co wyklucza zastosowanie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c.

Zarzut powagi rzeczy osądzonej podniesiony przez pozwaną był zatem nietrafny.

Drugim z zarzutów zawartych w odpowiedzi na pozew był brak zaistnienia przesłanek bezpodstawnego wzbogacenia.

Bezpodstawne wzbogacenie, które powód wskazał jako podstawę swojego żądania uregulowane jest w art. 405 k.c., zgodnie z którym kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Wyżej przytoczony przepis należy rozpatrywać w związku z art. 410 § 1 i 2 k.c., w myśl których przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu stosuje się w szczególności do świadczenia nienależnego. Świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.

Artykuł 405 k.c. określa przesłanki, podmioty i treść roszczenia o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia (restytucyjnego). Przepis ten należy do najważniejszych w Kodeksie cywilnym. W sposób syntetyczny, ogólny opisuje różnorodne stany faktyczne mieszczące się pod pojęciem bezpodstawnego wzbogacenia. Zrealizowanie się hipotezy art. 405 k.c. (albo art. 410 k.c.) powoduje powstanie obowiązku zwrotu wzbogacenia. Jest to zobowiązanie wynikające z ustawy. Myślą leżącą u podstaw instytucji bezpodstawnego wzbogacenia jest zasada, że nikt nie może bogacić się w sposób bezpodstawny cudzym kosztem. Kto korzyść nieuzasadnioną uzyskał, powinien zwrócić ją temu, komu przypaść ona powinna, zgodnie z regułami przyjętymi w danym systemie prawa.

Najważniejszym przypadkiem bezpodstawnego wzbogacenia jest nienależne świadczenie, uregulowane w art. 410 k.c. Chodzi tu o sytuację, gdy uzyskanie korzyści następuje przez zachowanie samego zubożonego mające charakter świadczenia. Przez świadczenie w rozumieniu art. 410 k.c. należy rozumieć każde celowe i świadome przysporzenie na rzecz majątku innej osoby, które z punktu widzenia odbiorcy można przyporządkować jakiemuś zobowiązaniu, choćby w ogóle lub jeszcze nieistniejącemu albo nieważnemu (taką definicję przyjął również Sąd Najwyższy w wyroku z 09 sierpnia 2016 r., sygn. akt II CSK 760/15). Przysporzenie rozumieć tu przy tym należy najszerzej, tj. jako każde zachowanie prowadzące do wzbogacenia innej osoby.

Sąd rozpatrujący powództwo o bezpodstawne wzbogacenie oraz o zwrot nienależnego świadczenia powinien zatem zbadać, jak w świetle obiektywnych okoliczności odbiorca mógł zinterpretować zachowanie dokonującego czynności. Należy dodać, iż nie ma znaczenia rzeczywista świadomość odbiorcy, lecz ocena obiektywna, choć dokonana przy przyjęciu jego punktu widzenia. Ocena postawy wzbogaconego odbiory świadczenia winna być zatem dokonana w oparciu o postawę osoby odpowiedzialnej, należycie dbającej o własne interesy.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy zauważyć należy, że w świetle materiału dowodowego przedstawionego przez powoda wątpliwości nie budzi fakt, że pozwana M. W. w dniu 05 listopada 2021 r. otrzymała od (...) sp. z o.o. przelew w kwocie 7.500 zł. Okoliczność ta została wykazana przez powoda potwierdzeniem przelewu (k. 13), które w przeciwieństwie do potwierdzenia wypłaty transzy pożyczki przedłożonego w załączeniu do pozwu w sprawie I C 731/22 upr. (k. 13 verte akt tej sprawy) nie jest dokumentem wytworzonym przez powoda ani wierzyciela pierwotnego, lecz przez bank, co pozwala na przyznanie mu większego waloru obiektywności. Pozwana nie zaprzeczyła w trybie art. 127 § 1 k.p.c., aby rachunek bankowy numer (...) należał do niej. Nie przedstawiła również dowodu przeciwnego w postaci wyciągu z wyżej wskazanego rachunku, z którego wynikałoby, że w dniu 05 listopada 2021 r. nie otrzymała przelewu na kwotę 7.500 zł. Nie złożyła też oświadczenia, z jakiego tytułu otrzymała od (...) sp. z o.o. sporną kwotę, ani potwierdzenia niezwłocznego przelewu zwrotnego ww. kwoty, jak powinna postąpić osoba uczciwa, która otrzymała środki finansowe mimo braku ku temu podstaw.

Pozwana negowała również zawarcie umowy pożyczki, której numer został wskazany w tytule potwierdzenia przelewu, a jej stanowisko zostało potwierdzone prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Kwidzynie z dnia 22 lutego 2023 r., sygn. akt I C 731/22 upr. oddalającym powództwo o zapłatę pożyczonej kwoty wraz ze świadczeniami ubocznymi. W świetle powyższych ustaleń nie ulega zatem wątpliwości, że pozwana otrzymała od (...) sp. z o.o. nienależne świadczenie, w związku z czym z mocy samej ustawy obowiązana jest do jego zwrotu. Od dorosłej, odpowiedzialnej osoby należy wymagać starannej kontroli stanu swojego konta bankowego.

Powództwo w niniejszej sprawie zostało jednakże wniesione nie przez (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., a przez (...) Ltd. z siedzibą w L.. Powód swoją legitymację czynną, która była kwestionowana przez pozwaną w ostatnim zarzucie odpowiedzi na pozew wywodził z zawartych z wierzycielem pierwotnym w dniu 21 kwietnia 2022 Ramowej Umowy Przelewu Wierzytelności oraz opartej na niej Umowy Przelewu Wierzytelności (...).

Zaznaczyć należy, że z treści art. 509 § 1 k.c. wynika, iż wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby to się ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. O ważnej i skutecznej umowie cesji wierzytelności można zatem mówić (co do zasady) wówczas gdy dotyczy ona wierzytelności już istniejącej (pod pewnymi warunkami również wierzytelności przyszłej) i gdy powyższa czynność prawna nie sprzeciwia się obowiązującym przepisom, umowie łączącej dłużnika i zbywcę wierzytelności lub właściwości zobowiązania, z którego wierzytelność będąca przedmiotem przelewu wynika.

Uwzględnienie żądania powoda uzależnione zatem było od ustalenia, iż zawarte pomiędzy nim a (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. Ramowa Umowa Przelewu Wierzytelności z dnia 16 września 2021 r. oraz Umowa Przelewu Wierzytelności (...) były zarówno ważne, jak i skuteczne.

Pozwana zakwestionowała umocowanie osób podpisujących ww. umowy w imieniu wierzyciela pierwotnego oraz powoda, które jednakże w ocenie Sądu zostało prawidłowo wykazane.

Zarówno Ramowa Umowa Przelewu Wierzytelności z dnia 21 kwietnia 2022 r., jak i Umowa Przelewu Wierzytelności (...) z tego samego dnia zostały podpisane przez K. L. działającą jako pełnomocnik (...) sp. z o.o. oraz przez (...)– Prokurenta Samoistnego reprezentującego (...) Sp. z o.o. działającego jako pełnomocnik powoda (...).

Umocowanie K. L. wynikało z pełnomocnictwa udzielonego jej w dniu 09 stycznia 2018 r. (k. 24 – 24 verte) przez E. W. i E. M., który zgodnie z danymi zawartymi w Krajowym Rejestrze Sądowym (numer KRS (...) – k. 25 – 28 verte) wierzyciela pierwotnego (...) Sp. z o.o. pełniły funkcje odpowiednio Prezesa Zarządu i prokurenta samoistnego uprawnionych do wspólnego składania oświadczeń w imieniu spółki. Tożsamość oraz umocowanie ww. osób z pewnością zostały zweryfikowane przez notariusza O. B., która sporządziła dokument pełnomocnictwa w formie aktu notarialnego.

B. S. działała natomiast jako prokurent samoistny (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W.. Okoliczność pełnienia przez nią ww. funkcji znajduje potwierdzenie w Krajowym Rejestrze Sądowym (numer KRS: (...)), co zostało zweryfikowane przez Sąd z urzędu.

(...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. działała na podstawie pełnomocnictwa ogólnego (k. 11 verte), udzielonego jej w dniu 21 lutego 2022 r. przez B. P. będącego członkiem zarządu (...) zgodnie z poświadczeniem wystawionym przez Ministerstwo Energii, Handlu, Przemysłu i Turystyki – Wydział Rejesracji Przedsiębiorstw i Zarządu Przymusowego w N. (k. 8). Powód przedłożył również poświadczony za zgodność z oryginałem protokół z posiedzenia Rady Członków Zarządu (...) (k. 9 verte), na którym podjęto uchwałę, że B. P. będzie miał wyłączne prawo do podpisywania dokumentów reprezentujących Spółkę we wszelkich transakcjach pod warunkiem, że dokumenty podpisane przez niego w ramach tego upoważnienia zostaną zatwierdzone przez Radę Członków Zarządu.

W aktach niniejszej sprawy zawarta jest również pisemna uchwała dyrektorów powodowej Spółki zatwierdzająca pełnomocnictwo ogólne z dnia 21 lutego 2022 r. (k. 11).

Niezależnie od powyższego należy wskazać, że B. S. była uprawniona do podpisania umów między wierzycielem pierwotnym a powodem również na podstawie pełnomocnictwa do podpisania Ramowej Umowy Przelewu Wierzytelności z dnia 21.04.2022 r., Umowy wzajemnego powierzenia przetwarzania danych osobowych z dnia 21.04.2022 r. oraz Umów Przelewu Wierzytelności (...) zawartych pomiędzy (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. a (...) (k. 29), udzielonego jej w dniu 14 kwietnia 2022 r. przez B. P. będącego jak wskazano już wyżej członkiem zarządu (...).

Wraz z pozwem powód przedłożył również pisemną uchwałę dyrektorów powodowej Spółki akceptującą pełnomocnictwo udzielone B. S. przez B. P. (k. 33).

Umocowanie osób podpisujących umowy w imieniu reprezentowanych przez siebie podmiotów znajduje zatem pełne potwierdzenie w dokumentach załączonych do pozwu.

Sąd przychylił się jednakże do zarzutu pozwanej, że powód nie jest legitymowany czynnie do ewentualnego żądania od pozwanej zwrotu świadczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia.

Podkreślić należy, że warunkiem skutecznego zawarcia umowy przelewu i rozporządzenia wierzytelnością jest to, aby była ona zindywidualizowana. Oznaczenie wierzytelności może nastąpić przede wszystkim w ten sposób, że określony zostanie stosunek prawny, z którego ona wynika. Skuteczne jest też zbycie wierzytelności nieoznaczonej dokładnie w umowie przelewu, jeżeli można ją określić na podstawie treści stosunku zobowiązaniowego z którego wynika. Istotne jest to, aby oprócz wskazania samych stron wspomnianego stosunku, określić także świadczenie oraz jego przedmiot.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że (...) sp. z o.o. w (...) Ramowej Umowy Przelewu Wierzytelności oświadczył, że przysługują mu wierzytelności pieniężne w stosunku do osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

W(...) omawianej umowy doprecyzowano, że wierzytelności, o których mowa w ust. (...) wynikają z umów pożyczek gotówkowych (kredytów konsumenckich w rozumieniu ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 roku) zawartych pomiędzy dłużnikami a zbywcą oraz z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia osób fizycznych, które zawarły uprzednio ze zbywcą umowę pożyczki gotówkowej, od której następnie złożyli oświadczenia o odstąpieniu i do dnia zawarcia przedmiotowej umowy nie dokonali zwrotu pełnej kwoty pożyczki. Wierzytelności składają się z kapitału udzielonej pożyczki pozostałego do spłaty, prowizji za udzielenie pożyczki, odsetek umownych oraz odsetek umownych za opóźnienie w maksymalnej wysokości.

Również w (...) Umowy Przelewu Wierzytelności (...) zawarto stwierdzenie, że będące przedmiotem tej umowy wierzytelności wynikają z umów pożyczek gotówkowych (kredytów konsumenckich) zawartych pomiędzy dłużnikami a spółką (...) sp. z o.o., jak również mogą wynikać z roszczeń o zwrot świadczeń będących konsekwencją wykonania przez dłużnika prawa do odstąpienia od umowy pożyczki.

Z treści wyżej przytoczonych zapisów umownych wynika zatem jednoznacznie, że powód nie nabył legitymacji czynnej do występowania przeciwko pozwanej z powództwem o zapłatę z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia w związku z wypłaceniem i niespłaceniem pożyczki. Z treści pozwu ani załączonych do niego dokumentów nie wynika bowiem, aby pozwana skorzystała z prawa do odstąpienia do umowy pożyczki. Okoliczność ta wyłączała możliwość nabycia przez powoda roszczenia o zwrot świadczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, co wynika wprost z literalnej treści postanowień umownych.

Na tożsamym stanowisku, zgodnie z którym postanowień umownych dotyczących przelewu wierzytelności nie należy interpretować rozszerzająco stanął Sąd Najwyższy, który w uzasadnieniu postanowienia z dnia 28 kwietnia 2015 r., sygn. akt III CSK wskazał, że Okoliczność, że stosunek prawny, z którego miała wynikać przelana wierzytelność nie powstał, nie uzasadnia przyjęcia, że za przedmiot tej samej umowy przelewu można uznać w takim razie wierzytelność, której źródłem jest już inne zdarzenie prawne i to z tej tylko w istocie przyczyny, że wysokość wierzytelności może być tożsama. Odmienność, w okolicznościach sprawy, zdarzenia będącego źródłem wierzytelności, o której stanowiła umowa przelewu, a więc i odmienność przedmiotu tej umowy powoduje, że nie można zasadnie twierdzić, iż dla skuteczności przelewu obojętny jest rodzaj stosunku zobowiązaniowego, z którego wynika przelana wierzytelność. Sąd orzekający w pełni podziela ten pogląd. Zaznaczyć należy, że postanowienie to dotyczyło sprawy, w której powód opierał swoje powództwo na twierdzeniach, że przelew wierzytelności z tytułu pożyczki wywołuje wszelkie skutki skutecznego przeniesienia wierzytelności również w sytuacji gdy umowa pożyczki była nieważna i zbywcy nie przysługiwała wierzytelność z tytułu wykonanej umowy, lecz wierzytelność o zwrot świadczenia spełnionego nienależnie. Tożsame stanowisko zdawał się prezentować powód w niniejszej sprawie. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia wyżej powołanego, to , że nie powstał stosunek prawny, z którego miała wynikać przelana wierzytelność, nie powoduje, że przedmiotem przelewu może być wierzytelność z innego zdarzenia.

Z uwagi zatem na brak legitymacji czynnej powoda do dochodzenia roszczenia określonego w pozwie na podstawie art. 405 k.c. w zw. z art. 410 § 1 i 2 k.c. sad oddalił powództwo w całości.

O kosztach procesu Sąd postanowił na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. obciążając nimi powoda jako stronę przegrywającą spór.

Na zasądzoną od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1.834 zł składały się:

⚫

wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym w stawce minimalnej w kwocie 1.800 zł (§ 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – tekst ujednolicony Dz.U. z 2023 r. poz. 1935) oraz

⚫

opłaty skarbowe od 2 pełnomocnictw w kwocie 34 zł (2 x 17 zł).

Sąd zasądził nadto odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

Sędzia Halina Maliszewska