Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 388/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Kwidzynie z 2016-06-28

Sygn. akt I C 388/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 czerwca 2016 roku

Sąd Rejonowy w Kwidzynie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Rejonowego Alicja Tułodziecka

Protokolant – stażysta Agnieszka Cielątkowska

po rozpoznaniu w dniu 16 czerwca 2016 r. w Kwidzynie

na rozprawie

sprawy z powództwa L. O.

przeciwko Skarbowi Państwa – Zakładowi Karnemu w S.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  przyznaje radcy pr. K. K. (1) od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kwidzynie kwotę 2.400 zł (dwa tysiące czterysta złotych) tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną powodowi z urzędu.

Sygn. akt I C 388/15

UZASADNIENIE

Powód L. O. w pozwie wniesionym przeciwko Skarbowi Państwa – Zakładowi Karnemu w S. domagał się zapłaty kwoty 25.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Powód podniósł, że pozwany dopuścił się rażących uchybień i zaniedbań w kwestii zapewnienia osobie osadzonej pozbawionej wolności przysługujących jej elementarnych praw. Powód wskazał, że w jednostce pozwanego przebywał od dnia 28 sierpnia 2012 r. do dnia 12 marca 2013 r.

Powód zgłosił wobec pozwanego następujące zarzuty:

przeludnienie w placówce penitencjarnej w S.,

świadome niszczenie pism – prośby, skargi, oświadczenia kierowane do pozwanego,

odebranie diety leczniczej L – 1 (powód był pięciokrotnie operowany, przechodził operacje jamy brzusznej),

brak zajęć kulturalno – oświatowych w świetlicach oddziałowych,

przebywanie w pomieszczeniu mieszkalnym z osobami palącymi wyroby tytoniowe,

odmowa kontynuowania nauki w CKU,

zagrzybienie w pomieszczeniach mieszkalnych,

zwłoka w zrobieniu protetyki zębnej (odmowa jej wykonania),

ordynarne zachowanie się funkcjonariuszy służby więziennej (ubliżanie, stosowanie gróźb, użycie siły fizycznej).

W ocenie powoda, pozwany nie zastosował się do nakazu godziwego traktowania osoby pozbawionej wolności i nie zapewnił mu właściwych warunków do odbycia kary. Z tegoż względu powód domagał się od pozwanego zasądzenia odpowiedniego zadośćuczynienia za wyrządzone mu krzywdy.

Pozwany Skarb Państwa – Zakład Karny w S. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa.

Pozwany wskazał, że powód przebywał w jego jednostce w okresie od dnia 28 sierpnia 2012 r. do dnia 12 marca 2013 r. Pozwany wskazał w jakich celach przebywał powód podczas pobytu w jednostce pozwanego. Wyjaśnił także, że powód nie przebywał w warunkach przeludnienia ani jednego dnia.

Odnośnie warunków bytowych w zakresie odbywania kary pozwany wskazał, że robił wszystko, aby poprawiać te warunki. Pozwany podniósł, że tych warunków nie można określić jako uwłaczających godności ludzkiej albo naruszających prawa do intymności.

Zdaniem pozwanego, osadzenie powoda w takich warunkach nie było bezprawne i nie spowodowało u powoda poczucia krzywdy. Pozwany w odpowiedzi na pozew szczegółowo opisał warunki bytowe panujące w celach w jakich przebywał powód.

Wskazano także, że Zakład Karny w S. był wizytowany przez organy spoza służby więziennej, np. inspektora stacji kontroli sanitarno – epidemiologicznej, sędziego penitencjarnego i nie było z ich strony zastrzeżeń. Wskazano też, że Zakład Karny od lat jest modernizowany, a warunki bytowe ulegają stale poprawie. Nadto podano, że powód mógł korzystać z szeregu zajęć, które wiązały się z przebywaniem poza celą mieszkalną w ciągu dnia.

Pozwany zwrócił także uwagę, że powód składał liczne skargi, które dotyczyły różnej tematyki i działalności różnych jednostek penitencjarnych (nie tylko Zakładu Karnego w S.). Okoliczności zgłaszane przez powoda były wyjaśniane w ramach postępowań wyjaśniających w związku z tymi skargami.

Zdaniem pozwanego, powód nie poniósł żadnej szkody i jego żądanie o zapłatę odszkodowania jest niezasadne.

Sąd ustalił, co następuje:

L. O. odbywał karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w S. w okresie od dnia 28 sierpnia 2012 r. do dnia 12 marca 2012r. L. O. wcześniej przebywał w innych zakładach karnych.

(bezsporne)

W czasie pobytu w Zakładzie Karnym w S. L. O. przebywał w następujących celach:

cela nr (...), przebywał w tej celi w okresie od 28 sierpnia 2012 r. do dnia 30 sierpnia 2012 r., cela posiadała powierzchnię 65,42 m 2 – powierzchnia przypadająca na jednego osadzonego wynosiła 3,27 m 2,

cela nr (...), przebywał w tej celi w okresie od dnia 30 sierpnia 2012r. do dnia 12 marca 2013 r., cela posiadała powierzchnię 22,29 m 2 – powierzchnia przypadająca na jednego osadzonego wynosiła 3,18 m 2.

(bezsporne)

W celach zajmowanych przez L. O. zapewniono odpowiednią i sprawną wentylację. Wentylacja grawitacyjna podlegała okresowym kontrolom wykonywanej przez pozawięzienny zakład kominiarski.

W razie zgłoszenia przez osadzonych, że wystąpiło zawilgocenie albo zagrzybienie w celi mieszkalnej, podejmowane się niezwłoczne działania zmierzające do przeciwdziałania możliwości powstania grzyba na powłokach malarskich ścian i sufitów.

Głównym zadaniem jednostek penitencjarnych jest resocjalizacja osoby pozbawionej wolności. L. O. miał zapewniony dostęp do zajęć kulturalno – oświatowych, świetlicowych, dostęp do prasy i telewizji. Mógł starać się o przyjęcie na kursy zawodowe, nauczanie w formach szkolnych. Oferta nauczania jest bardzo szeroka.

W Zakładzie Karnym w S. funkcjonuje biblioteka zawodowa.

W Zakładzie Karnym w S. wykonywano na bieżąco prace remontowe celem poprawy warunków bytowych. Zakład Karny w S. jest modernizowany systematycznie.

Jednostka była kontrolowana przez pracowników upoważnionych przez Państwowego Inspektora Sanitarnego. W czasie tych kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości. Przeprowadzano także okresową kontrolę przewodów kominowych. Podczas tych kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości.

W okresie od sierpnia 2012 r. do marca 2013 r. w Zakładzie Karnym w S. nie występowało przeludnienie.

W wypadkach wyjątkowych, np. w razie usunięcia problemu przeludnienia, świetlica mogła była przeznaczona na cele mieszkalne. W takim wypadku osadzeni mogli korzystać ze świetlicy centralnej.

Względy bezpieczeństwa decydowały o tym, że nie można było otwierać wszystkich okien w celi – np. w celu uniemożliwienia komunikacji między osobami osadzonymi w sąsiednich celach.

Cele w Zakładzie Karnym są wizytowane przez wychowawców oraz przez kwatermistrza oddziałowego. Osadzeni mogą wtedy zgłaszać swoje uwagi i zastrzeżenia.

(dowód: zeznania świadka P. D. z k. 197v akt

(nagranie z k. 199 akt),

zeznania świadka M. K. z k. 197v akt (nagranie z

k. 199 akt),

zeznania świadka D. M. z k. 337v akt (nagranie z k.

339 akt),

zeznania świadka M. S. z k. 337v akt (nagranie z k.

339 akt),

zeznania świadka A. M. z k. 245v – 246 akt,

protokoły kontroli przewodów kominowych z k. 66 akt,

protokoły z okresowej kontroli zakładu z k. 76 – 83 akt,

sprawozdanie z lustracji z k. 68 – 75 akt,

wykazy pomieszczeń w budynkach mieszkalnych z k. 67 akt)

L. O. składał skargi i podnosił liczne zarzuty wobec administracji Zakładu Karnego w S.. Skargi dotyczyły m.in. następujących kwestii: pozbawienia możliwości kontynuacji nauki, pracy wychowawcy, zaginięcia próśb, braku opieki medycznej, braku leczenia stomatologicznego, braku wykonania protez zębowych, utrudnionego dostępu do lekarza stomatologa, czy też braku leczenia odwykowego.

W toku prowadzonego postępowania wyjaśniającego nie potwierdziła się sytuacja polegająca na niezgodnym z przepisami potraktowaniem L. O. przez funkcjonariusza działu ochrony, ani też przez innych funkcjonariuszy służby więziennej.

Wyjaśniono także przyczyny, dla których L. O. nie mógł podjąć nauki na wybranym kierunku. L. O. chciał ukończyć (...) w zawodzie ślusarz albo stolarz. Ustalono, że od 01 lutego 2013 r. rozpoczął się semestr 4 (ostatni) w (...) w zawodzie stolarz. L. O. nie mógł rozpocząć nauki na tym semestrze. W szkole wolnościowej L. O. zaliczył trzy semestry z sześciu wymaganych. Według programu CKU przy Zakładzie Karnym w S. oznacza to zaliczenie dwóch semestrów (nauka jest bowiem realizowana w trakcie 4 semestrów). Wobec tego L. O. mógłby podjąć naukę na 3 semestrze, ale takiego semestru nie było. Zaproponowano L. O. podjęcie nauki na 2 semestrze dwuletniego kursu w zawodzie ślusarz, który rozpoczął się 01 lutego 2013 r. L. O. nie był tym zainteresowany.

L. O. został zakwalifikowany do protezowania jamy ustnej. Czas oczekiwania na jej wykonanie wynosił około 2 lat.

L. O. został także zakwalifikowany do skierowania do oddziału terapeutycznego. Z uwagi na brak wolnego terminu leczenia, nie mógł być skierowany do tej jednostki przed końcem kary.

L. O. nie składał oświadczenia o nieużywaniu wyrobów tytoniowych podczas pobytu w Zakładzie Karnym w S.. W dniu 12 marca 2013 r. został przetransportowany do Aresztu Śledczego w S. i zgodnie z informacjami zawartymi w aktach, tj. „palący”, został zakwaterowany do celi mieszkalnej z osobami palącymi.

W dniu 13 marca 2013 r. L. O. złożył oświadczenie, że jest osobą niepalącą. Wówczas zakwaterowano go zgodnie z deklaracją.

Dieta lekkostrawna jest środkiem leczniczym. Wskazaniem do jej zalecenia jest czynna choroba wrzodowa żołądka albo dwunastnicy. Ustalono, że od 05 września 2012 r. L. O. miał wprowadzoną dietę lekkostrawną. Ustalono również, że miał zlecone badanie gastroskopowe celem oceny śluzówki żołądka i ustalenia, czy zasadne jest stosownie diety – badanie wyznaczono na 20 grudnia 2012 r. L. O. zrezygnował z tego badania. Wobec tego lekarz odstawił dietę lekkostrawną.

(dowód: zeznania świadka D. M. z k. 337v akt (nagranie z

k. 339 akt),

zeznania świadka M. S. z k. 337v akt (nagranie z k.

339 akt),

zeznania świadka R. Ż. z k. 337v – 338 akt (nagranie z

k. 339 akt),

zeznania świadka M. G. z k. 338 – 338v akt

(nagranie z k. 339 akt),

zeznania świadka D. K. z k. 373v akt (nagranie z k.

372 akt),

zeznania świadka S. R. z k. 373v akt (nagranie z k.

372 akt),

zeznania świadka A. M. z k. 245v – 246 akt,

zeznania świadka K. K. (2) z k. 246v – 247 akt,

zeznania świadka P. K. z k. 362 – 362v akt,

odpowiedzi na skargi z k. 52 – 65 akt,

książka zdrowia osadzonego z k. 299 – 303 akt,

akta osobowe powoda)

Sąd zważył, co następuje:

Okoliczności faktyczne w istotnych dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy kwestiach Sąd ustalił na podstawie zeznań świadków P. D., M. K., D. M., S. R., M. S., D. K., R. Ż. i M. G. oraz częściowo na podstawie zeznań powoda L. O., a także na podstawie zeznań świadków A. M., K. K. (2) i P. K. oraz danych wynikających z zebranych w sprawie dokumentów.

Sąd częściowo dał wiarę zeznaniom powoda L. O., w tym zakresie w jakim opisywał swoje subiektywne odczucia związane z odbywaniem kary w Zakładzie Karnym w S.. Te zeznania powoda były jasne i spójne. Sąd natomiast nie dał wiary tym zeznaniom powoda, w których przedstawiał warunki odbywania kary pozbawienia wolności i oceniał je negatywnie. Te zeznania powoda nie znalazły bowiem oparcia w innych wiarygodnych, obiektywnych i przekonujących dowodach.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków P. D., M. K., M. S., R. Ż., S. R., D. K. i D. M., albowiem były one logiczne, spójne i jasne, a nadto dotyczyły okoliczności znanych świadkom bardzo dobrze z uwagi na wykonywaną przez nich pracę. Co istotne te zeznania znajdowały również potwierdzenie w dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy. Świadkowie szczegółowo opisali warunki odbywania kary pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w S.. Opisali warunki zakwaterowania, wyposażenie cel oraz uprawnienia przysługujące osadzonym. W toku prowadzonego postępowania nie ujawniły się okoliczności, które podważyłyby wiarygodność zeznań złożonych przez tych świadków.

Świadek M. G. zeznał, iż był kierownikiem ambulatorium Zakładu Karnego w S. od września 2013 r. Świadek wskazał, że zalecenia odnośnie diety dla osadzonego są odnotowywane w książeczce zdrowia i zajmują się tym lekarze oddziałowi. Zeznania świadka M. G. były jasne i logiczne.

Świadek A. M. zeznał, że przez dwa tygodnie przebywał w jednej celi z powodem. Wskazał, że klamka była w jednym oknie i to okno można było otworzyć. Natomiast nie było zgody na otwieranie innych okien, żeby nie było komunikacji z innymi osadzonymi. Świadek nie słyszał, żeby funkcjonariusze wulgarnie odnosili się do powoda. Podał, że nie było świetlicy, ponieważ była urządzona cela mieszkalna. Świadek nie wiedział, czy powód miał problemy ze zdrowiem.

Z kolei świadek K. K. (2) zeznał, że przebywał z powodem w jednej celi około miesiąca albo około dwóch tygodni. Świadek wskazał, że świetlica była przerobiona na celę mieszkalną. Świadek bardzo ogólnie opisywał warunki panujące w celach w Zakładzie Karnym w S.. Wskazał także, że powód pisał skargi. Nadto podał, ż powód był osobą palącą i przebywał w celi z osobami palącymi.

Świadek P. K. zeznał, że przez pół roku przebywał w jednej celi z powodem – była to cela nr (...) na oddziale(...). Świadek podał, że nie było problemów z wietrzeniem celi. Nie było też zagrzybienia w tej celi. Świadek wskazał, że powód był osobą roszczeniową i pisał skargi. Funkcjonariusze nie odnosili się wulgarnie do powoda. Świadek podał także, że powód palił i cela, w której przebywał, była dla osób palących.

Zeznania świadków P. K., A. M. i K. K. (2) były jasne i spójne. Zeznania tychże świadków w żaden sposób nie potwierdziły okoliczności podnoszonych przez powoda odnośnie warunków panujących w Zakładzie Karnym w S.. Wobec tego zeznania tychże świadków nie mogły stanowić oparcia dla twierdzeń powoda przedstawianych w tej sprawie.

Sąd dał wiarę danym wynikającym z zebranych w sprawie dokumentów, których wiarygodności, ani prawdziwości ich treści strony nie kwestionowały. Nie ujawniły się inne okoliczności, które pozbawiłyby te dane mocy dowodowej.

Sąd oddalił wniosek powoda o przesłuchanie w charakterze świadka K. B. – przy czym nie wymagało to wydania osobnego postanowienia, ponieważ procedura cywilna nie zna negatywnych postanowień dowodowych. Świadek miał wypowiedzieć się na temat warunków bytowych panujących w Zakładzie Karnym w S.. Z ustaleń poczynionych przez Sąd wynikało, że świadek nie mieszka pod adresem wskazanym przez powoda. Nadto nie udało się ustalić innego adresu zamieszkania czy pobytu świadka K. B..

W przedmiotowej sprawie powód L. O. domagał się od pozwanego Skarbu Państwa – Zakładu Karnego w S. zapłaty kwoty 25.000 zł.

Powód podnosił, że tej kwoty domagał się od pozwanego z tytułu zadośćuczynienia za warunki bytowe, które panowały w jednostce pozwanego. Powód podniósł, że w Zakładzie Karnym w S. nie zapewniono mu jako osobie pozbawionej wolności elementarnych praw i właściwych warunków.

W niniejszej sprawie powód zgłosił szereg zarzutów i uwag odnośnie warunków odbywania kary pozbawienia wolności w jednostce pozwanego.

Powód wskazał, że w Zakładzie Karnym w S. przebywał w warunkach przeludnienia, niszczono jego pisma kierowane do pozwanego, pozbawiono go specjalnej diety z uwagi na przebyte operacje i stan zdrowia, przebywał w celi z osobami palącymi wbrew jego woli, bezpodstawnie odmówiono mu prawa do nauki w CKU, cele były zagrzybione i pozbawione wentylacji, nie zapewniono mu właściwej opieki medycznej, w szczególności w zakresie stomatologii (odmowa wykonania protetyki zębnej), a funkcjonariusze ordynarnie odnosili się do powoda.

Zdaniem Sądu, mając na względzie tak sformułowaną podstawę faktyczną roszczenia odpowiedzialność pozwanego Skarbu Państwa – Zakładu Karnego w S. należy rozpatrywać na podstawie przepisu art. 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c. – swoje roszczenie powód odnosi do warunków, w jakich odbywał karę w Zakładzie Karnym w S.. Powód uważał, że te warunki bytowe były złe.

Zgodnie z treścią przepisu art. 24 § 1 k.c. ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. Natomiast § 2 tegoż przepisu stanowi, że jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.

Zgodnie natomiast z treścią przepisu art. 417 § 1 k.c. Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie funkcjonariusza państwowego uprawnionego do wykonywania władzy publicznej.

Przesłanką odpowiedzialności Skarbu Państwa jest zatem bezprawne i zawinione działanie funkcjonariusza przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, przy czym nie jest istotne, który z funkcjonariuszy zawinił, jeżeli zostanie udowodnione, że winę ponosi jeden z członków określonego zespołu funkcjonariuszy. Bezprawność zaś należy ujmować ściśle, jako zaprzeczenie zachowania uwzględniającego zakazy i nakazy wynikające z normy prawnej. Kolejną przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej wynikającej z przepisu art. 417 § 1 k.c. jest szkoda obejmująca straty oraz utracone korzyści, które poszkodowany mógł osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Przez szkodę rozumie się nie tylko szkodę majątkową, ale także i szkodę niematerialną – zwaną krzywdą. Oprócz tych przesłanek do powstania odpowiedzialności Skarbu Państwa konieczne jest istnienie normalnego związku przyczynowego pomiędzy zawinionym zachowaniem się funkcjonariusza państwowego a powstałą szkodą.

Wskazać w tym miejscu trzeba, iż dla ustalenia czy doszło do naruszenia dobra osobistego decydujące znaczenie mają kryteria obiektywne, a nie subiektywne odczucia osoby żądającej ochrony. Istotne jest zatem, czy w odczuciu przeciętnie reagującej osoby takie zachowanie jest uważane za niedozwoloną ingerencję w sferę chronionych dób osobistych. Zagrożenie bądź naruszenie dóbr osobistych zachodzi wtedy, gdy działanie lub zaniechanie innej osoby godzi w obiektywnie uzasadnione interesy uprawnionego.

Podstawową przesłanką wynikającą przepisu z art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. jest ustalenie, że dobro osobiste chronione przepisami prawa zostało naruszone działaniem bezprawnym i to ta przesłanka warunkuje roszczenie o zasądzenie zadośćuczynienia. W doktrynie panuje przeważający pogląd, że działanie – naruszenie dobra osobistego – musi być zawinione.

Ciężar zatem udowodnienia tego, że naruszenie dobra osobistego wywołane było działaniem bezprawnym ciąży stosownie do normy art. 6 k.c. na tym, kto wywodzi z tego faktu skutki prawne. Przez działanie bezprawne należy rozumieć każde działanie sprzeczne z obowiązującym porządkiem prawnym, a więc normami prawnymi, jak też i zasadami współżycia społecznego.

Wskazać w tym miejscu należy, że dla przyjęcia odpowiedzialności pozwanego i przyznania zadośćuczynienia niezbędne jest wykazanie naruszenia dóbr osobistych, bezprawnego i zawinionego działania pozwanego oraz adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem pozwanego a powstaniem szkody.

Przepis art. 24 § 1 k.c. przewiduje domniemanie bezprawności działania – przy czym jest to domniemanie wzruszalne.

Podkreślenia wymaga to, że w niniejszej sprawie powód korzystał z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, a zatem Sąd nie miał obowiązku udzielać mu pouczenia o ciężarze dowodu wynikającym z przepisu art. 6 k.c.

Z ustaleń poczynionych w przedmiotowej sprawie na podstawie zebranych dowodów wynika jednoznacznie, że powód L. O. w czasie odbywania kary pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w S. nie przebywał w warunkach nie spełniających normy metrażowej. Niniejsza sprawa dotyczyła pobytu powoda w jednostce pozwanego w okresie od sierpnia 2012 r. do marca 2013 r. Pozwany wskazał, w jakich celach przebywał powód w tym okresie, jaką powierzchnię miały te cele oraz jaka powierzchnia przypadała na jednego osadzonego – przy czym strona powodowa tych okoliczności w toku prowadzonego postępowania w żaden sposób nie kwestionowała. Z zeznań przesłuchanych w sprawie świadków wynikało także, że w jednostce pozwanego nie występowało zjawisko przeludnienia.

W tym stanie rzeczy Sąd nie zgodził się z twierdzeniami powoda, że przebywał on w Zakładzie Karnym w S. w warunkach przeludnienia. Podnieść trzeba, że zachowanie pozwanego polegające na umieszczeniu powoda w tych konkretnych celach w żadnym wypadku nie nosiło cech bezprawności.

Wskazać także trzeba, że cele, w których przebywają skazani podlegają bieżącym zabiegom remontowym – przy czym jest to uzależnione od posiadanych przez Zakład środków finansowych. Dlatego nie można zgodzić się z powodem, że w celach, w których był osadzony, nie zapewniono właściwego stanu sanitarnego. Nadto ustalono, że na bieżąco usuwano zagrzybienie w celach. Ustalono także, że cele były właściwie wentylowane. Nie wykazano, iż wprowadzono zakaz otwierania okien w celach. Powód podczas składania zeznań mówił, że jedno skrzydło okna można było otwierać. Podobnie wskazał świadek A. M.. Natomiast wskazywano na istotną okoliczność, iż z uwagi na względy bezpieczeństwa nie można było otwierać wszystkich okien w celi – chodziło o uniemożliwienie kontaktów z innymi osadzonymi w sąsiednich celach. Taka decyzja ze strony pracowników pozwanego była jak najbardziej uzasadniona i słuszna.

Dodać również w tym miejscu należy, iż podczas wizytacji przeprowadzanych w jednostce pozwanego przez sędziego penitencjarnego oraz inne podmioty kontrolujące jednostkę nie stwierdzono uchybień odnośnie wyposażenia cel oraz warunków bytowych osadzonych i wnioski wynikające z tych kontroli były pozytywne.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekający nie dopatrzył się w działaniach pozwanego związanych z warunkami panującymi w celach bezprawności, z której to powód wywodził swoje żądania.

W niniejszej sprawie nie znalazły wiarygodnego potwierdzenia twierdzenia powoda, iż w czasie pobytu w Zakładzie Karnym w S. niszczono jego pisma kierowane do pozwanego. Podnieść trzeba, iż powód nie sprecyzował jakie konkretnie pisma miały być zniszczone, przez kogo oraz kiedy to miało nastąpić. Wskazać należy, że w tym zakresie powód wypowiadał się bardzo ogólnikowo. Natomiast to powoda zgodnie z ogólną regułą wynikającą z przepisu art. 6 k.c. obciążał ciężar wykazania tych okoliczności.

Wskazać trzeba, że w tej sprawie nie znalazły potwierdzenia także zarzuty powoda, że odebrano mu dietę leczniczą. Przede wszystkim ustalono, że od dnia 05 września 2012 r. powód miał wprowadzoną dietę lekkostrawną. Ustalono również, że na dzień 20 grudnia 2012 r. powód miał wyznaczone badanie gastroskopowe celem określenia rodzaju schorzeń występujących u powoda i oceny, czy zasadne jest stosowanie diety. Jednakże powód zrezygnował z tego badania. Wobec tego lekarz zdecydował o odstawieniu tej diety.

W tym miejscu wskazać trzeba, iż nie wykazano, że w istocie powód miał problemy z żołądkiem – poza twierdzeniami prezentowanymi w tym zakresie przez powoda (powód przechodził operacje żołądka z uwagi na dokonywane samouszkodzenia). Co istotne w tejże sprawie nie wykazano, czy w związku z odstawieniem diety powód doznał jakiejkolwiek szkody, a jeżeli tak, to na czym ta szkoda miałaby polegać. Takie ustalenia wymagałby ewentualnie wiadomości specjalnych. Jednakże stosowny wniosek dowodowy w toku prowadzonego postępowania nie został zgłoszony, a Sąd nie miał obowiązku w tym zakresie działać z urzędu.

Wskazać trzeba, iż nie znalazły wiarygodnego oparcia zarzuty powoda, że odmówiono mu leczenia stomatologicznego. Ustalono bowiem, że powód odbywał konsultacje ze stomatologiem. Został także zakwalifikowany do wykonania protetyki zębowej. Jednakże czas oczekiwania na wykonanie tej protetyki wynosił około 2 lat. Zaznaczyć w tym miejscu trzeba, iż także w warunkach wolnościowych zabiegi nie są wykonywane niezwłocznie, a pacjenci oczekują na badania, na wizyty u lekarzy specjalistów, czy też na wykonanie zabiegów, przez czas dłuższy. Ustalono także, że taka proteza u powoda została wykonana podczas pobytu w Areszcie Śledczym w S.. Podczas składania zeznań w niniejszej sprawie powód zgłaszał zarzuty odnośnie wykonania tej protezy. Jednakże niniejsza sprawa dotyczy roszczeń skierowanych przeciwko Zakładowi Karnemu w S..

Nie wykazano także w tej sprawie, że powód nie miał dostępu do zajęć kulturalno – oświatowych. Wskazać trzeba, iż powód nie sprecyzował konkretnych zarzutów w tym zakresie. Nie wykazał także na czym miałaby polegać jego ewentualna szkoda w świetle formułowanych uwag. Natomiast ustalono, że w wyjątkowych sytuacjach świetlica mogła być przeznaczona na cele mieszkalne, aby uniknąć problemu przeludnienia. Wówczas można było korzystać ze świetlicy centralnej. Nadto ustalono, że powód mógł korzystać zasobów biblioteki i z tego korzystał – wskazywał na tę okoliczność świadek P. K..

W ocenie Sądu, bezzasadne były twierdzenia powoda, że w Zakładzie Karnym w S. przebywał w celi z osobami palącymi. Ustalono, że zakwaterowanie uzależnione jest od deklaracji osoby osadzonej i wskazanie przez nią, czy pali, czy też nie. Powód deklarował, że jest osobą palącą. Stąd też jego umieszczenie w celi z osobami palącymi. Ustalono także, że dopiero w dniu 13 marca 2013 r. powód zadeklarował, że nie pali. Jednakże wówczas nie przebywał w Zakładzie Karnym w S.. Z uwagi na tę deklarację został osadzony w celi z osobami niepalącymi. Świadkowie (funkcjonariusze służby więziennej) w swoich zeznaniach zwracali także uwagę na to, że osadzeni często manipulują tymi deklaracjami dla własnych celów. Osadzeni zmieniają te deklaracje, aby w ten sposób uzyskać zmianę miejsca zakwaterowania i przeniesienie do innej celi. Dodać tylko trzeba, że świadkowie K. K. (2) i P. K. zeznali, iż powód był osobą palącą.

Bezzasadne były także zarzuty powoda, że odmówiono mu kontynuowania nauki w CKU w Zakładzie Karnym w S.. Powód wskazał, że zamierzał kontynuować naukę w zawodzie stolarz albo ślusarz. Ustalono, że w CKU przy Zakładzie Karnym w S. prowadzono nauczanie w zawodzie ślusarz i stolarz. Ustalono także, że od dnia 01 lutego 2013 r. w Zakładzie Karnym w S. rozpoczęto 4 (ostatni) semestr nauki w zawodzie stolarz. W warunkach wolnościowych powód miał zaliczone 4 semestry nauki. To według programu obowiązującego w CKU przy Zakładzie Karnym w S. oznaczało dwa semestry – nauka w ZK odbywa się bowiem w 4 semestrach, a nie w 6, jak to ma miejsce w warunkach wolnościowych. Wobec tego powód nie mógł zacząć nauki na 4 (ostatnim) semestrze. Natomiast wówczas nie było prowadzonej nauki na 3 semestrze. Ustalono także, że proponowano powodowi podjęcie nauki na 2 semestrze dwuletniego kursu w zawodzie ślusarz, który rozpoczął się w dniu 01 lutego 2013 r. L. O. nie był tym jednak zainteresowany.

Wskazać w tym miejscu trzeba, że powód nie sprecyzował na czym miałaby polegać doznana przez niego szkoda w tym zakresie. Natomiast przedstawione powyżej okoliczności przekonują, że w tym zakresie działaniu jednostki pozwanego nie można przypisać bezprawności.

Powód w niniejszej sprawie podnosił także, że funkcjonariusze służby więziennej odnosili się do niego ordynarnie. Jednakże te twierdzenia powoda nie znalazły oparcia w wiarogodnych i przekonujących dowodach. Powód nie wskazał kiedy te zachowania miał mieć miejsce. Nie wskazał także kto konkretnie odnosił się do niego wulgarnie. Wskazać trzeba, że było to przedmiotem skarg powoda i te okoliczności były wyjaśniane, ale nie znalazły one potwierdzenia. Z kolei świadkowie A. M. i P. K. wskazali, że funkcjonariusze służby więziennej nie odnosili się wulgarnie do powoda.

Mając na uwadze powyżej przedstawione okoliczności i rozważania Sąd orzekający nie znalazł uzasadnionych i przekonujących podstaw, aby w zakresie zarzutów zgłoszonych przez powoda L. O. zarzucić pozwanemu Skarbowi Państwa – Zakładowi Karnemu w S. bezprawność.

W ocenie Sądu orzekającego, powód L. O. w niniejszej sprawie nie wykazał na czym konkretnie miałaby polegać doznana przez niego szkoda na skutek działań bądź zaniechań pozwanego.

Co istotne powód w sposób bardzo ogólnikowy i lakoniczny opisywał tę szkodę – przy czym te zeznania powoda zostały szczegółowo omówione powyżej, a nadto nie znalazły one oparcia w innych wiarygodnych i obiektywnych dowodach. Powód nie wykazał w tej sprawie związku przyczynowego między doznaną przez niego szkodą a działaniem bądź zaniechaniem ze strony pozwanego. Powód nie wykazał także wysokości kwoty określonej w pozwie. Powód bowiem w żaden sposób nie wytłumaczył z jakich przyczyn domaga się od pozwanego właśnie kwoty 25.000 zł. Podkreślenia nadto wymaga to, że w niniejszej sprawie powód korzystał z pomocy profesjonalnego pełnomocnika. Wobec tego Sąd nie miał obowiązku udzielać mu pouczeń w zakresie ciężaru dowodu.

Podnieść jeszcze trzeba, że w świetle powyżej przedstawionych uwag Sąd nie dopatrzył się bezprawności w działaniach lub zaniechaniach pozwanego opisywanych przez powoda, z której to powód w tejże sprawie wywodził swoje żądania.

W ocenie Sądu orzekającego, mając na względzie powyżej przedstawione okoliczności i rozważania w przedmiotowej sprawie nie było podstaw do zasądzenia jakiejkolwiek kwoty tytułem zadośćuczynienia na rzecz powoda za naruszenie dóbr osobistych spowodowane podnoszonymi przez niego niedogodnościami.

Wskazać należy, że Sąd nie ma obowiązku zasądzania zadośćuczynienia w każdym przypadku naruszenia dóbr osobistych, a podstawowym kryterium decydującym o możliwości zasądzenia zadośćuczynienia winien być m.in. stopień winy naruszyciela, rodzaj naruszonego dobra oraz poczucie pokrzywdzenia poszkodowanego.

W niniejszej sprawie warunki w jakich powód odbywał karę pozbawienia wolności dotyczyły szeregu innych osadzonych, a zatem działaniu pozwanego nie można przypisać cech szykany, poniżania, znęcania bądź dokuczania skierowanej konkretnie wobec powoda L. O..

Wskazać też trzeba, iż odbywanie kary pozbawienia wolności z natury rzeczy wiąże się z różnego rodzaju dolegliwościami dla osoby osadzonej. Osadzeni nie mogą zatem oczekiwać zakwaterowania bądź warunków bytowych wyższych niż przeciętne.

Mając powyższe na względzie Sąd uznał żądanie powoda za nieuzasadnione i nie zasługujące na uwzględnienie. Z tychże względów Sąd na podstawie przepisu art. 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c. w zw. z art. 417 § 1 k.c. a contrario oddalił powództwo wniesione przez L. O..

W oparciu o przepis § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349, z późn), ustalając wartość przedmiotu sporu na kwotę 25.000 zł, przyznano pełnomocnikowi reprezentującemu powoda z urzędu wynagrodzenie za postępowanie przed Sądem I instancji w kwocie 2.400 zł.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Magdalena Olszewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kwidzynie
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Sądu Rejonowego Alicja Tułodziecka
Data wytworzenia informacji: