Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kwidzynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2022 r.

Sąd Rejonowy w Kwidzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Danuta Kozikowska

Protokolant: sekretarz sądowy Edyta Baranowska

po rozpoznaniu w dniu 30 listopada 2022 r. w Kwidzynie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) w M.

przeciwko N. K.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej N. K. na rzecz powoda (...) w M. kwotę 12.529,01 zł (dwanaście tysięcy pięćset dwadzieścia dziewięć złotych 01/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 25 kwietnia 2022 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanej N. K. na rzecz powoda (...) w M. kwotę 4.367,00 zł (cztery tysiące trzysta sześćdziesiąt siadem złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

sędzia Danuta Kozikowska

sygn. akt I C 644/22 upr.

UZASADNIENIE

Powód (...) z siedzibą w M. wnosił o zasądzenie od pozwanej N. K. kwoty 12.529,01 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wytoczenia powództwa w elektronicznym postępowaniu upominawczym do dnia zapłaty. Powód wnosił nadto o zasądzenie od pozwanej zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pozwaną oraz pierwotnego wierzyciela (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B. łączyła umowa pożyczki refinansującej nr (...) zawarta w dniu 04 grudnia 2021 r. za pośrednictwem platformy internetowej pośrednika kredytowego, na podstawie której pozwanej zostały udostępnione środki pieniężne w kwocie 12.059,50 zł na okres 30 dni. Pozwana zobowiązała się natomiast do ich zwrotu wraz z należnymi kosztami udzielenia pożyczki w terminie wynikającym z zawartej przez strony umowy. W związku z opóźnieniem w spłacie zobowiązania pożyczkodawca podjął względem pozwanej działania windykacyjne o charakterze polubownym, które jednak okazały się bezskuteczne i nie doprowadziły do wykonania przez pozwaną zobowiązania określonego w umowie. Pożyczkodawca na podstawie umowy cesji wierzytelności (...) z dnia 16 lutego 2022 r. zbył przysługującą mu wierzytelność względem pozwanej na rzecz (...) z siedzibą w E.. Następnie na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 06 kwietnia 2022 r. (...) zbyła przysługującą jej względem strony pozwanej wymagalną wierzytelność na rzecz powoda. Tym samym powód stał się wierzycielem pozwanej z tytułu wyżej wskazanej umowy pożyczki.

Powód wskazał, że dochodzone roszczenie stało się wymagalne z dniem 03 stycznia 2022 r., a na jego wysokość składały się:

⚫

niespłacony kapitał w kwocie 12.059,50 zł;

⚫

niespłacone odsetki kapitałowe maksymalne naliczone przez pożyczkodawcę od kwoty udostępnionego kapitału od dnia zawarcia umowy pożyczki do dnia wymagalności pożyczki w kwocie 71,37 zł;

⚫

odsetki umowne za opóźnienie w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie naliczone zgodnie z zawartą umową pożyczki od pozostałej do spłaty kwoty pożyczki od dnia następującego po dniu wymagalności pożyczki do dnia wyceny wierzytelności będącej przedmiotem umowy przelewy wierzytelności na powoda, dokonanej według stanu na dzień 29 marca 2022 r., które zostały nabyte przez powoda w ramach umowy cesji w kwocie 314,54 zł;

⚫

odsetki ustawowe za opóźnienie naliczone przez powoda od dnia następującego po dniu wyceny wierzytelności będącej przedmiotem umowy przelewu na powoda dokonanej według stanu na dzień 29 marca 2022 r. do dnia poprzedzającego dzień wytoczenia powództwa od kwoty pozostałych do zapłaty kapitału pożyczki i prowizji w kwocie 83,60 zł.

Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Kwidzynie w dniu 23 września 2022 r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniający żądanie pozwu, sygn. akt I Nc 1097/22 upr.

Pozwana N. K. w terminie wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia 23 września 2022 r., zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od strony powodowej kosztów procesu.

Pozwana podniosła zarzuty braku wykazania roszczenia co do zasady i co do wysokości, niezgodności z zasadami współżycia społecznego pozaodsetkowych kosztów pożyczki oraz braku legitymacji czynnej procesowej powoda.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana oświadczyła, że kwestionuje powództwo zarówno co do zasady, jak i co do wysokości. Podniosła, że w materiale dowodowym sprawy brak jest jakichkolwiek dokumentów, które potwierdzałyby, że pozwana dokonała akceptacji treści zawartych w załączonych do pozwu wydrukach, w formie pisemnej bądź innej. Treść wydruków wywołuje zatem wątpliwości co do tego, czy pozwana złożyła jakiekolwiek oświadczenie woli mogące być podstawą zobowiązania, w szczególności oświadczenie wyrażające zgodę na zawarcie umowy pożyczki na warunkach wynikających z tego dokumentu. Powód domagając się od pozwanej zwrotu należności tytułem pożyczki winien udowodnić, że strony zawarły ważną umowę pożyczki z dnia 4 grudnia 2021 r., tj. że doszło do złożenia zgodnych oświadczeń woli stron mających na celu zawarcie tej konkretnej umowy pożyczki. Powód nie wykazał także, by pozwana miała możliwość zapoznania się z postanowieniami tej umowy przed jej zawarciem, co warunkuje skuteczność związania pozwanej (będącej konsumentem na gruncie niniejszego stosunku) wzorcem umownym. Narusza to dyspozycję przepisu art. 384 § 1 k.c. O zaakceptowaniu przez pozwaną warunków umowy pożyczki nie może w szczególności świadczyć wydruk z serwisu (...). Wątpliwości budzi również fakt, iż wskazany wydruk datowany jest na 9 września 2021 r., czyli na kilka miesięcy przed zawarciem przedmiotowej umowy pożyczki. Wobec powyższego trudno uznać tenże wydruk za akceptację warunków umowy obowiązujących w dniu zawarcia umowy pożyczki, tj. kilka miesięcy później. Nadto na wydruku nie widnieje informacja, czy rzeczywiście dotyczył on konta założonego w serwisie wierzyciela pierwotnego pozwanej, tj. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B.. Nie maj jakichkolwiek podstaw prawnych, by ww. czynności przypisywać skutek w postaci związania się umową o ściśle określonej treści. W szczególności nie można uznać, iż dokonanie ww. weryfikacji stanowiło wolę zawarcia umowy o treści wskazywanej w pozwie. Warto także wskazać, iż ww. forma weryfikacji nie zawiera absolutnie żadnego nawiązania do umowy będącej przedmiotem niniejszego postępowania. Potwierdzeniem zawarcia umowy miało być zdaniem powoda potwierdzenie uiszczenia przez pozwaną opłaty za refinansowanie. Tymczasem powód przedłożył do akt dowód uiszczenia takiej opłaty, ale w innej wysokości (1.822,69 zł) niż wskazana w umowie z dnia 04 grudnia 2021 r. (1.549,31 zł). Nie wiadomo również, z jakiego numeru rachunku bankowego miało dojść do przelania ww. kwoty. Ponadto data wykonania przelewu nie pokrywa się z datą zawarcia umowy pożyczki będącej przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie. Strona powodowa nie wykazała ani tego, że poprzednicy prawni powoda zawarli z pozwaną umowę, jak i tego, że którykolwiek z nich przekazał pozwanej jakiekolwiek środki pieniężne z tych umów. Złożona przez powoda do akt sprawy umowa pożyczki refinansującej z dnia 4 grudnia 2021 r. zawarta pomiędzy (...) Sp. z o.o. w B. a pozwaną nie zawiera podpisu pozwanej. Powód nie wykazał też w jakikolwiek inny sposób tego, że pozwana zwracała się do firmy (...) Sp. z o.o. o udzielenie jej pożyczki refinansującej oraz tego, że zaakceptowała warunki pożyczki. Skoro zatem powód nie wykazał tego, że jego poprzednicy prawni skutecznie zawarli z pozwaną umowę pożyczki refinansującej oraz tego, że środki z pożyczki zostały przekazane pozwanej lub na rzecz podmiotu trzeciego, to tym samym uznać należy, że powód nie udowodnił istnienia wierzytelności dochodzonej pozwem, co w konsekwencji na podstawie art. 6 k.c. powinno skutkować oddaleniem powództwa w całości.

Jednocześnie pozwana podkreśliła, że zastrzeżona przez powoda w treści umowy pożyczki opłata refinansująca w wysokości 1.549,31 zł powinna podlegać badaniu pod kątem jej abuzywności. Pozostaje przy tym bez znaczenia zgodność wysokości tej opłaty z przepisami ustawy o kredycie konsumenckim, bowiem wzór przedstawiony w art. 36a ust. 1 u.k.k. wskazuje maksymalną, a nie powszechnie obowiązującą wysokość kosztów pozaodsetkowych.

Pozwana podniosła nadto, że wobec niewykazania przez powoda skutecznego zawarcia umowy pożyczki pomiędzy pozwaną a jej wierzycielem pierwotnym, umowę przelewu wierzytelności należy uznać za bezskuteczną. Pozwana podniosła również, iż powód nie wykazał legitymacji czynnej procesowej do wystąpienia w niniejszym postepowaniu, gdyż nie wykazał w sposób dostateczny faktu nabycia wierzytelności uprawniającej go do wysunięcia żądania zapłaty wobec pozwanej we wskazanej w pozwie wysokości. Wierzytelność dochodzona pozwem miała być przedmiotem cesji dokonywanej przez szereg podmiotów. Z załączonych do akt sprawy umów cesji nie wynika, jakie wierzytelności nabył każdy z tych podmiotów, bowiem w żądnej z tych umów nie została wskazana wierzytelność, która rzekomo miała przysługiwać (...) Sp. z o.o. wobec pozwanej. W szczególności nie może stanowić potwierdzenia przeniesienia wierzytelności przedstawiony przez powoda załącznik (...) do umowy cesji nr (...), gdzie nie zostały wskazane żadne dane pozwalające na połączenie ich z osobą pozwaną. Nie zostały tam podane imię i nazwisko pozwanej, brak jest numeru PESEL czy numeru i serii dowodu osobistego, którymi wierzyciel pierwotny dysponował na podstawie wcześniejszej współpracy stron. Powód podejmując próbę wykazania legitymacji czynnej procesowej przedstawił do akt sprawy umowy cesji i wyciągi z załączników do umowy cesji, stanowiące wykazy wierzytelności. Dokumenty te są jednak wybrakowane w przedmiocie istotnych ich postanowień – zakryte zostały istotne dane. W realiach niniejszej sprawy Sąd został pozbawiony możliwości kontroli właściwej i pełnej treści dokumentów przywoływanych przez powoda, albowiem ten przedstawił do akt sprawy same wyciągi z dokumentów (wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 129 § 2 k.p.c.). Jedynie z oświadczenia powoda wynika, że pozostała treść zawierała dane innych podmiotów zobowiązanych względem powoda i jego poprzedników prawnych, podczas gdy mogła zawierać wiele innych informacji, chociażby dotyczących zobowiązania pozwanej.

W wyniku skutecznego wniesienia sprzeciwu nakaz zapłaty z dnia 23 września 2022 r., sygn. akt I Nc 1097/22 upr. utracił moc w całości.

Sprawa została zarejestrowana pod nową sygnaturą akt I C 644/22 upr.

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 04 grudnia 2021 r. pozwana N. K. zawarła z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B. (...) Umową (...) (kod umowy (...)).

W tym samym dniu, tj. 04 grudnia 2021 r. ww. strony zawarły umowę pożyczki (...) nr (...). Kwota Pożyczki (...)wynosiła 12.059,50 zł i została przekazana na poczet wcześniejszej pożyczki zaciągniętej przez pozwaną w (...) Sp. z o.o. Koszty pożyczki obejmowały opłatę za refinansowanie w kwocie 1.549,31 zł, odsetki kapitałowe w wysokości 71,37 zł oraz opłatę rejestracyjną w kwocie 0,01 zł. Całkowita kwota do zapłaty stanowiła sumę kwoty pożyczki oraz kosztów pożyczki. Przedmiotowa pożyczka została zawarta na okres 30 dni, a termin jej spłaty wyznaczono na 03 stycznia 2022 r.

W dniu 04 grudnia 2021 r. pozwana dokonała na rzecz pożyczkodawcy przelewu kwoty 1.822,69 zł, obejmującej opłatę za refinansowanie w kwocie 1.549,31 zł powiększonej o „opłatę F.”.

/ dowód: (...) Umowa P. – k. 18 – 19, 88 - 94, umowa pożyczki (...)Nr (...) – k. 20, 94 verte – 96, potwierdzenie płatności – k. 22, 98 verte/

Pomimo upływu wskazanego w umowie terminu pozwana nie dokonała na poczet wyżej wskazanej pożyczki żadnej wpłaty.

Pismem z dnia 10 stycznia 2022 r. (przekazanym Poczcie Polskiej w dniu 11 stycznia 2022 r.) pożyczkodawca wezwał pozwaną do dobrowolnej zapłaty kwoty 12.156,77 zł w terminie 3 dni od dnia otrzymania wezwania pod rygorem przekazania informacji o zadłużeniu do (...) S.A. z siedzibą we W..

Następnie w piśmie z dnia 18 stycznia 2022 r. (przekazanym Poczcie Polskiej w dniu 19 stycznia 2022 r.) wierzyciel pierwotny wystosował do pozwanej ostateczne wezwanie do zapłaty kwoty 12.186,38 zł w terminie 3 dni od daty otrzymania wezwania.

Pozwana nie odpowiedziała na żadne z wyżej wskazanych wezwań.

/ dowód: wezwanie do zapłaty – k. 23, 99 verte, ostateczne wezwanie do zapłaty – k. 23, 100, potwierdzenie nadania przesyłki nr (...) – k. 100 verte, potwierdzenie nadania przesyłki nr (...) – k. 101/

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w B. w dniu 16 lutego 2022 r. zawarł z (...) z siedzibą w T. w E. umowę cesji wierzytelności (...), zbywając pakiet wierzytelności pieniężnych. Przedmiotowa umowa zawierała Załącznik (...) w postaci listy pożyczek objętych cesją wierzytelności, w tym między innymi pożyczki stwierdzonej umową nr (...).

Pismem z dnia 19 lutego 2022 r. (przekazanym Poczcie Polskiej w dniu 21 lutego 2022 r.) (...) poinformował pozwaną o cesji wierzytelności oraz wezwał ją do zapłaty kwoty 12.304,79 zł w terminie 3 dni od dnia otrzymania wezwania.

/ dowód: umowa cesji wierzytelności (...)z załącznikami – k. 9 – 11, 71 – 73, wyciąg z Załącznika (...) do umowy cesji nr (...) – k. 17, 79, zawiadomienie o cesji wierzytelności wezwanie do zapłaty – k. 23 verte, 102, potwierdzenie nadania przesyłki nr (...) – k. 101 verte/

(...) z siedzibą w T. w E. w dniu 06 kwietnia 2022 r. zawarł z powodem (...) z siedzibą w M. umowę przelewu wierzytelności, zbywając pakiet wierzytelności pieniężnych wskazanych w Załączniku nr (...). Jedną z wierzytelności objętych przelewem była wierzytelność przysługującą od pozwanej N. K., wynikająca z umowy pożyczki numer (...). Cena sprzedaży wierzytelności została zapłacona przez powoda.

Pismem z dnia 19 lutego 2022 r. (...) poinformował pozwaną o cesji wierzytelności oraz wezwał ją do zapłaty kwoty 12.304,79 zł w terminie 3 dni od dnia otrzymania wezwania.

/ dowód: umowa przelewu wierzytelności z załącznikami – k. 12 – 15, 74 – 77, oświadczenie z dnia 08.04.2022 r. – k. 16, 78, wyciąg z (...)roku pomiędzy (...) a (...)– k. 17 verte, 79 verte/

Powód w dniu 25 kwietnia 2022 r. wystąpił do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydziału Cywilnego z pozwem przeciwko pozwanej o zapłatę kwoty 12.529,01 zł.

Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie postanowieniem z dnia 09 maja 2022 roku, sygn. akt VI Nc-e 551143/22 wobec braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym umorzył postępowanie.

/ dowód: wydruk akt elektronicznego postepowania upominawczego w sprawie VI Nc-e 551143/22 – k. 24 – 24 verte, k. 37 – 37 verte/

Pismem z dnia 26 kwietnia 2022 r. powód zawiadomił pozwaną o przelewie wierzytelności oraz wezwał ją do natychmiastowej spłaty zadłużenia w kwocie 15.120,31 zł (12.059,50 zł tytułem należności kapitałowej, 385,91 zł tytułem naliczonych odsetek i kosztów poprzedniego wierzyciela i 86,90 zł tytułem naliczonych odsetek) do dnia 10 maja 2022 r. pod rygorem wszczęcia postępowania sądowego.

Pozwana nie odpowiedziała na wezwanie powoda.

W dniu 19 maja powód złożył do Zespołu Mediatorów przy (...)wniosek o przeprowadzenie mediacji umownych, pośrednich realizowanych bez stawiennictwa stron. Wniosek mediacyjny dotyczył zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki o numerze (...) z dnia 04 grudnia 2021 r. zawartej przez pozwaną z (...) Sp. z o.o.

Mediator wysłał do pozwanej zaproszenie do mediacji, jednakże pomiędzy stronami postępowania nie doszło do zawarcia ugody.

/ dowód: potwierdzenie przyjęcia wniosku mediacyjnego – k. 25, wezwanie do zapłaty po przelewie wierzytelności – k. 26, k. 105, protokół z postępowania mediacyjnego – k. 29/

Sąd zważył, co następuje:

Mając na uwadze powyższe ustalenia, Sąd uznał roszczenie powoda za uzasadnione.

Stan faktyczny Sąd ustalił wyłącznie na podstawie dokumentów prywatnych przedłożonych przez powoda. Pozwana bowiem nie zaoferowała Sądowi żadnych dowodów. Wezwana zaś przez Sąd do osobistego stawiennictwa celem przesłuchania w charakterze strony pod rygorem pominięcia dowodu z przesłuchania, bez usprawiedliwienia nie stawiła się na rozprawie wyznaczonej na dzień 30 listopada 2022 roku, wobec czego Sąd pominął dowód z przesłuchania pozwanej.

Z przedłożonych dokumentów wynika, że wierzyciel pierwotny zawarł z pozwaną (...)Umowę (...)(kod umowy (...)) oraz umowę pożyczki (...) nr (...) z dnia 04 grudnia 2021 r. Pozwana nie uregulowała w terminie zadłużenia, co doprowadziło do powstania zaległości. Powyższe okoliczności wbrew zarzutom pozwanej powód wykazał stosownymi dokumentami.

W niniejszej sprawie pozwana w sprzeciwie od nakazu zapłaty podniosła szereg zarzutów, przede wszystkim zarzut braku wykazania roszczenia dochodzonego pozwem co do zasady i wysokości. Pozwana zaprzeczyła przede wszystkim, by zawarła z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B. złożoną do akt sprawy umowę pożyczki.

Zaznaczyć należy, że zgodnie z treścią art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki jest zatem umową dwustronnie obowiązującą. W przypadku pożyczki pieniężnej pożyczkodawca po przekazaniu pożyczkobiorcy ustalonej kwoty pieniężnej ma zatem prawo żądać zwrotu pożyczonych środków finansowych.

Nadmienić należy, że art. 393 k.c. dopuszcza możliwość zastrzeżenia w umowie spełnienia świadczenia przez dłużnika na rzecz osoby trzeciej, zatem pożyczkodawca może przekazać pożyczone środki finansowe na rzecz innej osoby niż pożyczkobiorca. Sytuacja taka miała miejsce w niniejszej sprawie, w której pozwana zawarła umowę pożyczki z (...) Sp. z o.o. w celu zrefinansowania umowy pożyczki nr (...) zawartej wcześniej, w dniu 04 listopada 2021 r. z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B..

W niniejszej sprawie umowę pożyczki zawarto przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość.

Definicja umowy na odległość zawarta zostało w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (tekst ujednolicony Dz.U. z 2020 r. poz. 287).

Zgodnie z tym przepisem umowa taka jest zawierana przez przedsiębiorcę z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie.

Ważnym warunkiem zawarcia umowy pożyczki na odległość jest przedstawienie konsumentowi przed zawarciem umowy w sposób jasny i zrozumiały wszystkich informacji na temat warunków i kosztów pożyczki. Dlatego na stronach firm pożyczkowych znaleźć można suwaki służące określaniu dokładnych kosztów pożyczenia konkretnej sumy pieniędzy, ramowe umowy pożyczek oraz tabele opłat. Również na stronie internetowej (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B., tj. podmiotu wskazanego w treści umowy pożyczki jako świadczącego usługi pośrednictwa na rzecz wierzyciela pierwotnego (www.(...).pl) udostępniany został taki suwak, a także następujące dokumenty w wersji elektronicznej: (...) Umowa (...), Tabela opłat i prowizji, formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego dla przykładu reprezentatywnego oraz wzór umowy pożyczki . Okoliczność ta czyni oczywiście bezzasadnym zarzut pozwanej dotyczący rzekomej niemożliwości zapoznania się przez nią z postanowieniami i warunkami umowy pożyczki przed jej zawarciem.

Niewątpliwie z inicjatywy pozwanej pomiędzy (...) Sp. z o.o. a pozwaną N. K. doszło do zawarcia w drodze elektronicznej umowy regulowanej przez ustawę z dnia 18 lipca 2002 roku o świadczeniu usług drogą elektroniczną (tekst ujednolicony Dz. U. z 2020 r., poz. 344).

Zawarta pomiędzy pożyczkodawcą a pozwaną umowa określona jako umowa pożyczki refinansującej pod względem prawnym stanowi kredyt konsumencki zawierany na odległość w rozumieniu art. 5 pkt 13 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (tekst ujednolicony Dz.U. z 2022 r., poz. 246). Zgodnie bowiem z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim przez umowę o kredyt konsumenckie rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki (art. 3 ust. 2 pkt 1). Natomiast przez kredyt konsumencki zawierany na odległość rozumie się umowę o kredyt konsumencki zawieraną z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość (art. 5 pkt 13). Przedmiotowa umowa pożyczki spełnia powyższe przesłanki, wobec czego stosuje się do niej przepisy przytoczonej ustawy. Konsument, który zawarł na odległość umowę o usługi finansowe, może od niej odstąpić bez podania przyczyn, składając stosowne oświadczenie na piśmie, w niniejszej sprawie w terminie czternastu dni od daty zawarcia umowy (art. 27 ustawy o prawach konsumenta). W niniejszej sprawie pozwana nie wykazała, aby od zawartej umowy odstąpiła, zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 6 k.c.

Podkreślić należy, że pozwana nie wykazała również, by ktoś wykorzystał jej dane osobowe do uzyskania pożyczki. Logicznym w świetle zasad doświadczenia życiowego jest, że gdyby zdarzenie takie miało miejsce, to pozwana zawiadomiłaby organy ścigania, a w toku niniejszego procesu w celu podjęcia obrony przed nieuzasadnionymi roszczeniami powoda stawiłaby się na rozprawie w celu złożenia zeznań w charakterze strony na okoliczność bezprawnego wykorzystania jej danych osobowych. Tak postępuje człowiek należycie dbający o swoje interesy. W niniejszej sprawie pozwana jednakże nie stawiła się na rozprawie mimo wyraźnego, skutecznego wezwania Sądu, swojej nieobecności nie usprawiedliwiając.

Ponadto powód za pomocą potwierdzenia płatności elektronicznej (k. 22, 98 verte) wykazał fakt uiszczenia przez pozwaną opłaty za refinansowanie umowy pożyczki powiększonej o opłatę F.. Wydruk ten zawiera nazwisko pozwanej, jej numer PESEL, adres e-mail, a także numer refinansowanej pożyczki (...). Dane osobowe pozwanej są zgodne ze stanem faktycznym. Ponadto powód wykazał, że pozwana faktycznie zawarła umowę pożyczki o wskazanym wyżej numerze z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B., a więc z podmiotem korzystającym z usług tego samego pośrednika kredytowego co wierzyciel pierwotny w niniejszej sprawie. Okoliczności te w połączeniu z faktem, że ww. przelew został wykonany w dniu zawarcia przez pozwaną umowy pożyczki refinansującej stanowiącej podstawę roszczenia dochodzonego pozwem pozwalają w ocenie Sądu na uznanie faktu skutecznego zawarcia umowy pożyczki za udowodniony, mimo braku w aktach sprawy potwierdzenia wypłaty kwoty pożyczki na rzecz pozwanej bądź (...) Sp. z o.o.

W ocenie Sądu powód dla wykazania zasadności roszczenia dochodzonego pozwem nie musiał wykazywać dokumentami całej procedury poprzedzającej udzielenie pozwanej pożyczki przez wierzyciela pierwotnego. Obowiązkiem powoda było wykazanie faktu zawarcia umowy, z której wywodzi swoje roszczenie, któremu to obowiązkowi podołał przedkładając wyżej omówione dokumenty. Zbędne było natomiast wykazywanie rejestracji pozwanej na stronie internetowej pożyczkodawcy, zweryfikowania jej danych osobowych czy złożenia wniosku o udzielenie pożyczki. Okoliczności te nie miały bowiem znaczenia w obliczu faktu, że umowa pożyczki została zawarta.

Reasumując, dowody przedłożone przez powoda w ocenie Sądu są wystarczające dla uznania za udowodniony faktu zawarcia umowy pożyczki i nie stoi temu na przeszkodzie okoliczność, że umowa pożyczki nie została własnoręcznie podpisana przez pozwaną.

Wysokość całkowitej kwoty do zapłaty została wyraźnie wskazana w tabeli w § 1 umowy (Postanowienia ogólne i koszty związane z udzieleniem pożyczki), która zawierała również termin spłaty pożyczki oraz jej koszty. W kontekście powyższego roszczenie dochodzone pozwem uznać należy za uzasadnione co do zasady i wysokości. W uzasadnieniu pozwu, a później w odpowiedzi na sprzeciw powód dokładnie wskazał, jakie należności wchodzą w skład kwoty dochodzonej pozwem, których to wyliczeń nie zakwestionowała pozwana.

Nie budzi również wątpliwości wymagalność roszczenia dochodzonego pozwem. Roszczenie stało się wymagalne z upływem wskazanego w umowie pożyczki terminu spłaty pożyczki, tj. 03 stycznia 2022 r. Pozew w niniejszej sprawie został wniesiony do Sądu w dniu 03 sierpnia 2022 r. (data nadania przesyłki w placówce pocztowej), a więc w czasie, gdy roszczenie było już wymagalne.

Pozwana podniosła nadto zarzut braku legitymacji czynnej, wskazując, że jej zdaniem powód nie udowodnił również, aby nabył wierzytelność dochodzoną pozwem na podstawie umów cesji wierzytelności, których przedmiotem była wierzytelność dochodzona pozwem. Zaznaczyć należy, że z treści art. 509 § 1 k.c. wynika, iż wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby to się ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. O ważnej i skutecznej umowie cesji wierzytelności można zatem mówić (co do zasady) wówczas gdy dotyczy ona wierzytelności już istniejącej (pod pewnymi warunkami również wierzytelności przyszłej) i gdy powyższa czynność prawna nie sprzeciwia się obowiązującym przepisom, umowie łączącej dłużnika i zbywcę wierzytelności lub właściwości zobowiązania, z którego wierzytelność będąca przedmiotem przelewu wynika. Uwzględnienie żądania powoda uzależnione zatem było od ustalenia, iż umowa przelewu wierzytelności zawarta pomiędzy nim a (...) z siedzibą w T. w E. była zarówno ważna jak i skuteczna. W tożsamy sposób należało zbadać również umowę cesji wierzytelności zawartą między (...) a wierzycielem pierwotnym (...) Sp. z o.o.

W ocenie Sądu wyżej wskazane umowy zawierają wszystkie elementy essentialia negotii umowy przelewu wierzytelności.

Z § 13 umowy przelewu wierzytelności z dnia 06 kwietnia 2022 r. wynika, że (...) sprzedał powodowi pakiet wierzytelności, których wykaz został sporząodzny w wersji elektronicznej i papierowej. Do pozwu powód załączył wydruk (k. 17 verte) zawierający wyciąg z elektronicznego wykazu wierzytelności stanowiącego zgodnie z tytułem załącznik do umowy przelewu wierzytelności z dnia 06 kwietnia 2022 r. pomiędzy (...) a(...) Wyciąg ten zawiera imię, nazwisko i numer PESEL pozwanej, a także numer umowy pożyczki – (...). Przedmiotem omówionej umowy przelewu wierzytelności była zatem niewątpliwie między innymi wierzytelność dochodzona pozwem w niniejszej sprawie.

Natomiast umowa cesji wierzytelności (...) z dnia 16 lutego 2022 r. zawarta między (...) a wierzycielem pierwotnym zgodnie z adnotacją zawartą na dole jej 9 strony miała zawierać załącznik (...) stanowiący listę pożyczek objętych cesją wierzytelności. Pozwana trafnie podniosła, że wyciąg z przedmiotowego załącznika (k. 17) nie zawiera jej danych osobowych. Sąd miał jednak na uwadze fakt, że dokument ten zawiera dane pożyczki zawartej między pozwaną a wierzycielem pierwotnym, tj. numer pożyczki, data jej udzielenie oraz termin spłaty. W ocenie Sądu dane te pozwalają na przyjęcie, że umowa cesji obejmowała wierzytelność należną od pozwanej, która nie wykazała, aby jej dług został przejęty przez osobę trzecią w trybie art. 519 k.c.

Powód wykazał zatem skuteczne nabycie wierzytelności dochodzonej pozwem od poprzednich wierzycieli i tym samym wykazał swoją legitymację czynną do udziału w niniejszej sprawie.

Pozwana kwestionowała wartość dowodową wyżej wskazanych wyciągów z załączników do umów przelewu wierzytelności, podnosząc, że dokumenty te są wybrakowe, a ich nieujawniona treść mogła zawierać istotne informacje dotyczące jej zobowiązania. Znamiennym jest jednakże, że pozwana reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika będącego radcą prawnym pomimo zgłaszanych wątpliwości dotyczących wiarygodności ww. wyciągów nie skorzystała z przewidzianej w art. 129 § 4 k.p.c. możliwości wystąpienia z wnioskiem o zobowiązanie powoda do przedłożenia dokumentów w oryginale, co prowadzi do uzasadnionego przypuszczenia, że podniesienie zarzutu w tym przedmiocie było jedynie elementem taktyki procesowej polegającej na kwestionowaniu większości twierdzeń strony przeciwnej.

Również koszty pożyczki przewidziane w umowie w ocenie Sądu nie stanowią klauzul niedozwolonych (abuzywnych). W pierwszej kolejności zaznaczyć należy, że zarzut pozwanej dotyczący rzekomej abuzywności opłaty za refinansowanie był bezprzedmiotowy, albowiem kwota ta została uiszczona przez pozwaną już w dniu zawarcia umowy pożyczki refinansującej (vide potwierdzenie płatności z k. 22) i nie została wliczona w wysokość kwoty dochodzonej pozwem.

Gdyby jednak przyjąć koncepcję, zgodnie z którą uiszczona opłata za refinansowanie powinna zostać zaliczona na poczet dochodzonej przez powoda wierzytelności (czego nie podnosiła w swoich pismach pozwana twierdząca, że nie dokonała przedmiotowej wpłaty), to zauważyć należy, że na koszty pożyczki składały się: opłata za refinansowanie w kwocie 1.549,31 zł i odsetki kapitałowe w łącznej kwocie 71,37 zł. Każde z tych kosztów związane są z określonymi uprawnieniami i czynnościami pożyczkodawcy. Odsetki umowne stanowią umowne wynagrodzenie za korzystanie przez pożyczkobiorcę ze środków finansowych pożyczkodawcy w okresie, w jaki pożyczkobiorca ma prawo dysponować środkami pieniężnymi pożyczkodawcy. Natomiast opłata za refinansowanie oznacza koszt ponoszony przez pożyczkobiorcę na rzecz pożyczkodawcy uiszczany na rachunek bankowy pośrednika w związku z refinansowaniem pożyczki, udzielonej uprzednio przez podmiot współpracujący z pośrednikiem, którego wysokość wynika z umowy pożyczki refinansującej oraz tabeli opłat i prowizji (§ 1 pkt 21 (...)).

Zobowiązanie pożyczkobiorcy do pokrycia powyższych kosztów co do zasady nie jest niedozwolone. Przewidziane w zawartej z pozwaną umowie pozaodsetkowe koszty pożyczki mieszczą się w ustawowym limicie przewidzianym przez ustawodawcę w art. 36 a ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r.

Zgodnie z ww. przytoczonym przepisem Maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu oblicza się według wzoru:

w którym poszczególne symbole oznaczają:

MPKK - maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu,

K - całkowitą kwotę kredytu,

n - okres spłaty wyrażony w dniach,

R - liczbę dni w roku.

Zgodnie z tym wzorem w niniejszej sprawie pozaodsetkowe koszty pożyczki nie mogłyby przekroczyć kwoty 3.312,23 zł, przyjmując, że całkowita kwota pożyczki wynosiła 12.059,50 zł, okres spłaty wyrażony w dniach - 30 dni, a liczba dni w roku – 365. W umowie pożyczki którą zawarła pozwana limit ten nie został przekroczony, bo naliczono opłatę za refinansowanie w kwocie 1.549,31 zł.

Pozwana w sprzeciwie podniosła, że okoliczność, iż pozaodsetkowe koszty kredytu konsumenckiego nie przekraczają wysokości określonej w art. 36a ust. 1 i 2ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim nie wyłącza oceny, czy postanowienia określające te koszty są niedozwolone (art. 385 ¹ § 1 k.c.). W związku z powyższym Sąd dokonał analizy postanowień umownych pod tym kątem.

Stosownie do art. 385 ¹ § 1 k.c. niedozwolonym postanowieniem umownym są postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Postanowienie umowy może zatem zostać uznane za niedozwolone po łącznym spełnieniu wskazanych wyżej przesłanek.

Wbrew twierdzeniom pozwanej brak jest podstaw do uznania, że opłata za refinansowanie była postanowieniem nieuzgodnionym indywidualnie. Brak jest podstaw do uznania, że zapis o wyżej wskazanej opłacie kształtował prawa i obowiązki pozwanej w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami. Brak wreszcie podstaw do uznania, że zapis ten rażąco naruszał interesy pozwanej. Kwestię ewentualnej abuzywności kwestionowanego zapisu Sąd ustalił na podstawie dowodów przedłożonych przez powoda i wniosków z niej wypływających w oparciu o reguły logicznego rozumowania i art. 233 § 2 k.p.c.

Wskazać należy, że nieuzgodnione indywidualnie są te zapisy na które konsument nie miał wpływu lub zostały włączone do umowy i konsument nie zdawał sobie sprawy z tego faktu. „Uzgodnione indywidualnie” nie oznacza, że konsument negocjował określony zapis umowy i w wyniku negocjacji doprowadził do modyfikacji zapisu. W ocenie Sądu „uzgodnione indywidualnie” są te zapisy, które konsument rozumiał, akceptował i miał teoretycznie możliwość wyboru zawarcia umowy na takich warunkach lub nie. W niniejszej sprawie mimo, że umowa jest zawarta przy użyciu wzorca umownego to zapis o opłacie za refinansowanie został zaakceptowany przez pozwaną, co wynika przede wszystkim z faktu, że opłata ta została uiszczona przez pozwaną już w dniu zawarcia umowy. Zapis ten jest jednoznaczny i bardzo czytelny (wysokość opłaty za refinansowanie jest wskazana w tabeli w § 1 umowy). Wysokość spornej opłaty została określona kwotowo w sposób nie budzący wątpliwości co do wysokości. Wobec powyższego trudno uznać, że pozwana nie zrozumiała treści umowy pożyczki lub nie akceptowała jej warunków w chwili zawierania. Dochowaniem minimalnej należytej staranności powinno być porównanie kwoty pożyczki z całkowitą kwotą do zapłaty.

Pozwana nie skorzystała z przysługującego jej prawa do odstąpienia od umowy bez podania przyczyny w terminie 14 dni od daty zawarcia umowy (§ 4 ust. 2 umowy pożyczki (...) nr (...)), czego skutkiem byłoby wygaśnięcie umowy. Nic nie stało na przeszkodzie, aby pozwana po uznaniu opłaty za refinansowanie za wygórowaną odstąpiła od przedmiotowej umowy i skorzystała z oferty innego pożyczkodawcy, czego jednak nie uczyniła.

Ewidentnie zapis o opłacie za refinansowanie nie kształtował praw i obowiązków pozwanej w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami. Zarówno spółka świadcząca usługi udzielania pożyczek gotówkowych, jak i podmiot świadczący usługi pośrednictwa w takich pożyczkach muszą być instytucjami rentownymi, by zapewnić sobie ciągłość działania. Opłata ta jest wynagrodzeniem pożyczkodawcy należnym za uregulowanie wierzytelności z umowy pożyczki zawartej przez pożyczkobiorcę z innym podmiotem.

Opłata w kwocie 1.549,31 zł jest niewygórowana przy pożyczce w kwocie 12.059,50 zł – stanowi zaledwie jej 12,84 %. Wobec powyższego zapis umowy w części dotyczącej pobrania opłaty za refinansowanie nie ma charakteru nieuczciwego i nie jest w okolicznościach niniejszej sprawy postanowieniem abuzywnym.

Pozwana zawarła umowę pożyczki w ramach swobody kontraktowej. Znała treść swojego zobowiązania, w szczególności jego wysokość i termin jego spłaty.

Wobec powyższego Sąd, wobec nieuwzględnienia zarzutów podniesionych przez pozwaną w sprzeciwie i późniejszych pismach procesowych na podstawie art. 720 § 1 k.c. orzekł jak w punkcie 1. wyroku, zasądzając od pozwanej na rzecz powoda kwotę 12.529,01 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 25 kwietnia 2022 r. (dzień wniesienia pozwu w elektronicznym postepowaniu upominawczym) do dnia zapłaty.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., obciążając nimi pozwaną jako stronę przegrywającą niniejszy spór. Na zasądzoną kwotę 4.367 zł składały się zaś kwoty: 750 zł tytułem opłaty od pozwu, 3.600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustaloną na podstawie § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (tekst ujednolicony Dz.U. 2018 r. poz. 265) oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Od kwoty kosztów postępowania Sąd zasądził nadto odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

sędzia Danuta Kozikowska