Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kwidzynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2023 r.

Sąd Rejonowy w Kwidzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Halina Maliszewska

po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2023 r. w Kwidzynie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. D.

przeciwko (...) S.A. (...) w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. (...) w W. na rzecz powoda M. D. kwotę 1.602,39 zł (tysiąc sześćset dwa złote 39/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 października 2022 r. do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie oddala powództwo;

III.  zasądza od pozwanego (...) S.A. (...) w W. na rzecz powoda M. D. kwotę 1.098,06 zł (tysiąc dziewięćdziesiąt osiem złotych i 06/100) tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sędzia Halina Maliszewska

Sygn. akt I C 686/22 upr.

UZASADNIENIE

Powód M. D. wnosił o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. (...) w W. kwoty 2.301,70 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 1.821,70 zł od dnia 16 października 2022 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 480,00 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Powód wnosił nadto o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej wynikającej z norm przepisanych, o ile nie zostanie przedłożony spis kosztów.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w dniu 10 kwietnia 2021 r. miało miejsce zdarzenie drogowe, na skutek którego uszkodzeniu uległ należący do poszkodowanego W. K. pojazd marki M. (...) o nr rej. (...). Odpowiedzialność za zdarzenie ponosił sprawca posiadający ubezpieczenie OC w pozwanym (...). Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego wypłacono poszkodowanemu odszkodowanie w kwocie 1.746,44 zł brutto.

W dniu 06 lipca 2022 r. poszkodowany dokonał na rzecz powoda cesji wierzytelności, przysługującej mu w związku ze szkodą. Poszkodowany oświadczył, że za wypłaconą przez ubezpieczyciela kwotę nie był w stanie przywrócić pojazdu do stanu sprzed zdarzenia, a wszystkie uszkodzone części były częściami oryginalnymi, złączonymi z pojazdem od daty jego wyprodukowania. Powód zgłosił szkodę podając przybliżoną kwotę brakującego odszkodowania oraz zaznaczając, że brak ustalenia szkody spowoduje konieczność zlecenia sporządzenia opinii prywatnej za kwotę 480 zł. Z uwagi na brak odpowiedzi pozwanego powód zmuszony był zlecić opinię niezależnemu rzeczoznawcy z odpowiednimi uprawnieniami, ponosząc koszty 480 zł. W kalkulacji określono wstępnie koszt przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody na kwotę 3.568,14 zł brutto.

Powód wskazał, że na kwotę dochodzoną pozwem składa się brakujące odszkodowanie w kwocie 1.821,70 zł brutto oraz refundacja kosztów sporządzenia opinii prywatnej w kwocie 480 zł. Na fakt zasadności żądania zwrotu kosztów zleconej wyceny szkody, powód powołał liczne orzeczenia sądowe, w tym Sądu Okręgowego w Gdańsku.

Pozwany (...) S.A. (...) z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwany potwierdził, że ponosi odpowiedzialność cywilną za szkodę powstałą w związku ze zdarzeniem z dnia 10 kwietnia 2021 r. w pojeździe o nr rej. (...). W ramach rekompensaty szkody (...) S.A. w ramach usługi (...) wypłacił poszkodowanemu łączną kwotę 1.746,44 zł i w ocenie pozwanego poza wypłaconą kwotą dalsze roszczenia powodowi z tego tytułu nie przysługują.

Pozwany zakwestionował wysokość kosztów naprawy wynikających z prywatnej opinii dołączonej do pozwu. Zarzucił, że powód nie przedstawił żadnych rachunków czy faktur poświadczających, iż faktycznie poniesiono wyższe koszty naprawy niż wynikające z kalkulacji dokonanej przez pozwanego. W ocenie pozwanego potwierdza to fakt, że koszty określone w pozwie w takiej wysokości nigdy nie zostały poniesione. Zdaniem pozwanego przy naprawie przedmiotowego pojazdu zasadne jest zastosowanie części nowych, tzw. alternatywnych producentów z uwagi na fakt, że badanie grubości powłoki lakierniczej wykazało, że pojazd uczestniczył już wcześniej w kolizjach drogowych i był po nich naprawiany w sposób niezgodny z technologią producenta pojazdu, jak również z uwagi na 14 letni wiek pojazdu. W ocenie pozwanego użycie do naprawy przedmiotowego pojazdu części nowych oryginalnych sygnowanych logo producenta pojazdu byłoby w istocie bezpodstawnym wzbogaceniem powoda.

Pozwany zakwestionował także wszelkie koszty związane ze sporządzoną na zlecenie powoda prywatną opinią rzeczoznawcy. Pozwany wskazał, że obciążanie go kosztami opinii jest niezasadne, albowiem w jego ocenie opinia ta jest błędna i nieprzydatna dla niniejszej sprawy. Wskazał również, że ponoszenie takich kosztów przez powoda nie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem z dnia 10 kwietnia 2021 r. Gdyby bowiem powód zdecydował się na naprawę uszkodzonego pojazdu, to każdy warsztat naprawczy sporządza kosztorys w ramach czynności naprawczych i nie pobiera z tego tytułu żadnych dodatkowych opłat. Tymczasem w przedmiotowej sprawie opinia została sporządzona nie na zlecenie bezpośrednio poszkodowanego, lecz na zlecenie powoda, stąd wniosek, że po stronie poszkodowanego nie istniała w ogóle potrzeba korzystania w tym zakresie z usług rzeczoznawcy. Pozwany zakwestionował także, by po stronie powoda istniała konieczność zasięgnięcia opinii rzeczoznawcy, z uwagi na to, że powód zawodowo zajmuje się skupowaniem roszczeń poszkodowanych w kolizji drogowych i musi posiadać w tym zakresie niezbędną wiedzę. Niezależnie od wszystkich innych zarzutów pozwany zakwestionował także legitymację powoda do dochodzenia przedmiotowego roszczenia.

Sąd ustalił, co następuje:

W. K. jest właścicielem samochodu osobowego marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...), rok produkcji 2007.

W dniu 10 kwietnia 2021 r. pojechał ww. pojazdem do sklepu (...) znajdującego się przy ul. (...) w K.. Po zakupach w trakcie wyjeżdżania z parkingu sklepowego i włączania się do ruchu pojazd W. K. został uderzony w prawy przedni róg przez cofający się samochód marki P. (...) o nr rej. (...). Sprawca nie kwestionował swojej winy za spowodowanie kolizji.

( dowód: akta szkody na płycie CD – k. 57 akt, zeznania świadka W. K. – k. 94v – 95v akt )

Pojazd sprawcy zdarzenia w dniu kolizji był objęty ubezpieczeniem OC w pozwanym (...) S.A. (...) z siedzibą w W. (polisa numer (...)).

Poszkodowany W. K. w dniu 10 kwietnia 2021 r. zgłosił szkodę (...) S.A. z siedzibą w W. w ramach (...).

W toku postępowania likwidacyjnego (...) S.A. ustalił wysokość szkody w pojeździe na kwotę 1.746,44 zł brutto (części zamienne 197,93 zł, prace blacharskie mechaniczne 609,88 zł, materiały lakiernicze 571,68 zł, prace lakiernicze 356,70 zł, materiały drobne dodatkowe 10,25 zł) i taką kwotę wypłacił poszkodowanemu.

( dowód: ustalenie wysokości szkody – k. 13 akt, kosztorys – k. 14 – 18 akt, akta szkody na płycie CD – k. 57 akt )

W wyniku umowy przelewu wierzytelności zawartej w dniu 06 lipca 2022 r. powód M. D. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w E. nabył od poszkodowanego W. K. wierzytelność w stosunku do sprawcy zdarzenia komunikacyjnego z dnia 10 kwietnia 2021 r. i jego ubezpieczyciela w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, obejmującą szkodę rzeczową w pojeździe marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...).

Poszkodowany W. K. pismem z dnia 06 lipca 2022 r. poinformował (...) S.A. z siedzibą w W. o przelewie wierzytelności na rzecz powoda.

Natomiast powód poinformował (...) S.A. o nabyciu wierzytelności wiadomością wysłaną drogą elektroniczną w dniu 06 września 2022 r., w której podniósł, że kwota wypłacona poszkodowanemu jest zaniżona, w związku z czym wezwał ubezpieczyciela do zapłaty pełnej wysokości odszkodowania. Powód wskazał, że w przypadku braku samodzielnego ustalenia i wypłaty pełnego odszkodowania przed przystąpieniem do procesu sądowego zwróci się do profesjonalnego podmiotu, który wykona kosztorys wstępny odszkodowania, co spowoduje powstanie dodatkowego kosztu 480 zł, który obciąży ubezpieczyciela.

Decyzją z dnia 08 września 2022 r. (...) S.A. podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie.

( dowód: decyzja z dnia 08.09.2022 r. – k. 12 akt, wiadomość e-mail z dnia 06.09.2022 r. – k. 19 akt, umowa przelewu wierzytelności z tytułu kosztów naprawy OC posiadacza pojazdu – k. 22 akt, powiadomienie o dokonanym przelewie wierzytelności – k. 23 akt, oświadczenie poszkodowanego – k. 24 akt, wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczypospolitej Polskiej dotyczący powoda – k. 35 akt, akta szkody na płycie CD – k. 57 akt )

Powód wiadomością wysłaną drogą elektroniczną w dniu 15 września 2022 r. zgłosił pozwanemu szkodę w zakresie kosztów naprawy pojazdu, podnosząc, że wypłacone poszkodowanemu odszkodowanie nie stanowi kompensacji szkody w pełnej wysokości. Powód wniósł o wypłatę odszkodowania w granicach rzeczywistej szkody majątkowej poniesionej przez poszkodowanego, wyceniając wartość brakującego odszkodowania na 5.000 zł oraz wskazał, że w przypadku braku samodzielnego ustalenia i wypłaty pełnego odszkodowania przed przystąpieniem do procesu sądowego zwróci się do profesjonalnego podmiotu, który wykona kosztorys wstępny odszkodowania, co spowoduje powstanie dodatkowego kosztu 480 zł, który obciąży pozwanego.

Wiadomością e-mail z dnia 01 października 2022 r. powód wezwał (...) S.A. do zapłaty w ciągu 7 dni brakującego odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę oraz kosztu sporządzenia opinii w wysokości 480 zł w ciągu 7 dni pod rygorem wszczęcia postępowania sądowego. Powód powołał się na kalkulację naprawy numer (...) wykonaną przez (...) Sp. z o.o. sp. k. w W., w którym koszty naprawy pojazdu marki M. (...) wyceniono na 3.568,14 zł brutto (2.900,93 zł netto).

( dowód: wiadomość e-mail z dnia 01.10.2022 r. – k. 20 akt, wiadomość e-mail z dnia 15.09.2022 r. – k. 21 akt, kalkulacja naprawy nr (...) – k. 26 – 32 akt, akta szkody na płycie CD – k. 57 akt )

W pojeździe marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) i numerze VIN (...) w wyniku kolizji z dnia 10 kwietnia 2021 r. uszkodzone zostały okładzina zderzaka przedniego, listwa zderzaka przedniego prawa, kratki zderzaka i reflektor przedni prawy.

Celowy i ekonomicznie uzasadniony koszt naprawy ww. pojazdu w dacie wyrządzenia szkody wynosił 3.348,83 zł brutto z uwzględnieniem części wyłącznie oryginalnych oraz stawek na poziomie 110 zł netto za prace blacharskie i lakiernicze, współczynnika na materiały lakiernicze w wysokości 1,5 (co w systemach A. i E. odpowiada 100 %), doliczenia normaliów (części drobnych nieujętych w formularzu typu) w wysokości 2 % wartości części oraz lakierowania elementów wybudowanych. Wyżej wskazany koszt uwzględnia również czynności rozbrojenia pojazdu do naprawy i lakierowania oraz konserwację naprawianych elementów karoserii. Nie uwzględnia natomiast operacji wymiany napisu błotnika przedniego prawego (ponieważ napis ten jest naklejony na listwie błotnika, która jest w całości demontowalna) oraz wymiany zestawu mocowania tego błotnika (analiza dokumentacji fotograficznej nie potwierdza uszkodzenia elementów mocowania błotnika, zakres uszkodzeń tego elementu wyklucza możliwość uszkodzenia zestawu mocowania, a nadto zestaw ten składa się ze śrub i nakrętek, których można użyć ponownie).

Przywrócenie pojazdu W. K. do stanu sprzed szkody możliwe było przy użyciu części nowych i oryginalnych pochodzących z oficjalnej sieci dystrybucji M., części oryginalnych pochodzących z innych niż M. sieci dystrybucji oraz dostępnych w dacie szkody części o jakości Q, czyli części wyprodukowanych przez tego samego producenta, który produkuje je na pierwszy montaż do danego typu pojazdu na tej samej linii technologicznej, zgodnie ze specyfikacją i technologią producenta pojazdu. Naprawa taka nie doprowadzi do wzrostu wartości pojazdu po szkodzie.

W dacie szkody żadna z uszkodzonych części nie była dostępna w jakości Q.

( dowód: opinia biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej R. D. – k. 102 – 114 akt )

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie na podstawie dokumentów prywatnych zawartych w aktach niniejszej sprawy oraz aktach szkody przedłożonych przez pozwanego na płycie CD. Autentyczność tych dokumentów nie była kwestionowana przez strony. Sąd również nie znalazł podstaw, aby odmówić im wiarygodności.

Sąd pełen walor dowodowy przyznał również opinii biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej mgr inż. R. D., uznając ją za przekonującą, zgodną z zasadami logiki, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. Opinia została opracowana zgodnie z tezą Sądu i dostarczyła Sądowi niezbędnych do rozstrzygnięcia wiadomości specjalnych. Biegły posiada odpowiednie kwalifikacje do ustalenia wysokości kosztów naprawy samochodu na lokalnym rynku. Jest wieloletnim biegłym sądowym z dużym doświadczeniem zawodowym. Jest dodatkowo rzeczoznawcą techniki motoryzacyjnej i maszyn. Wiedza, kwalifikacje i umiejętności zawodowe biegłego nie budzą wątpliwości Sądu. Przekonujący dla Sądu był sposób motywowania przedstawionego przez biegłego stanowiska w pisemnej opinii. Wskazać też należy, że żadna ze stron nie zakwestionowała prawidłowości opinii biegłego co do wysokości kosztów naprawy samochodu ustalonych przy użyciu nowych oryginalnych części zamiennych i stawkach roboczogodzin wskazanych przez biegłego jako średnie na lokalnym rynku, co oznacza, że również dla stron procesu koszty te zostały ustalone właściwie i zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Ponadto Sąd w całości dał wiarę zeznaniom świadka W. K.. Zeznania te były spójne i korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w toku niniejszego postępowania. Również pozwany nie kwestionował zeznań tego świadka. Świadek potwierdził, że kwota otrzymana w wyniku postępowania likwidacyjnego nie wystarczyła do doprowadzenia pojazdu marki M. (...) o nr rej. (...) do stanu sprzed wypadku, mimo dołożenia przez poszkodowanego dodatkowej kwoty ponad 600 zł. Twierdzenia te znalazły potwierdzenie w opinii biegłego sądowego, który stwierdził, że doprowadzenie przedmiotowego pojazdu do stanu sprzed wypadku wymagało większych nakładów niż koszty poniesione przez poszkodowanego.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie był bezsporny co do faktu zaistnienia szkody w pojeździe M. (...) o nr rej. (...) w wyniku zdarzenia z dnia 10 kwietnia 2021 r. oraz co do winy za spowodowanie zdarzenia kierowcy ubezpieczonego w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Poza sporem pozostawał także zakres uszkodzeń.

Kwestie sporne w niniejszej sprawie sprowadzały się do legitymacji czynnej powoda, wysokości szkody, czyli kosztów naprawy przedmiotowego samochodu oraz zasadności żądania zwrotu kosztów prywatnej kalkulacji naprawy pojazdu sporządzonej na zlecenie powoda.

Chybiony okazał się zarzut pozwanego dotyczący braku legitymacji czynnej powoda. Podniesiony przez pozwanego zarzut był lakoniczny, ogólnikowy i niepoparty żadnymi argumentami. Pozwany nie uzasadnił w żaden sposób, dlaczego kwestionuje prawo M. D. do wniesienia pozwu w niniejszej sprawie.

Zgodnie z treścią art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby to się ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. O ważnej i skutecznej umowie cesji wierzytelności można zatem mówić (co do zasady) wówczas gdy dotyczy ona wierzytelności już istniejącej (pod pewnymi warunkami również wierzytelności przyszłej) i gdy powyższa czynność prawna nie sprzeciwia się obowiązującym przepisom, umowie łączącej dłużnika i zbywcę wierzytelności lub właściwości zobowiązania, z którego wierzytelność będąca przedmiotem przelewu wynika. Uwzględnienie żądania powoda uzależnione zatem było od ustalenia, czy zawarta pomiędzy nim a poszkodowanym W. K. umowa przelewu wierzytelności z tytułu kosztów naprawy OC posiadacza pojazdu z dnia 06 lipca 2022 r. była ważna i skuteczna.

W ocenie Sądu wyżej wskazana umowa zawiera wszystkie elementy essentialia negotii umowy przelewu wierzytelności, a jej treść jednoznacznie wskazuje, że cesja objęła wierzytelność należną poszkodowanemu od pozwanego.

Powód wykazał zatem skuteczne nabycie wierzytelności dochodzonej pozwem od poszkodowanego wierzyciela pierwotnego i tym samym wykazał swoją legitymację czynną do udziału w niniejszej sprawie. Powód jako nabywca wierzytelności ma zatem prawo do otrzymania kwoty odszkodowania w wysokości należnej poszkodowanemu.

Chybione okazały się też zarzuty pozwanego dotyczące wysokości szkody i podstawy ustalenia odszkodowania należnego W. K..

W obowiązkowym ubezpieczeniu komunikacyjnym OC ma zastosowanie zasada pełnego odszkodowania wyrażona w art. 361 § 2 k.c., a ubezpieczyciel z tytułu odpowiedzialności gwarancyjnej wypłaca poszkodowanemu świadczenie pieniężne w granicach odpowiedzialności sprawczej posiadacza lub kierowcy pojazdu mechanicznego (art. 822 § 1 k.c.).

Wbrew zarzutom pozwanego obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić, odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący od chwili wyrządzenia szkody do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób przewidziany prawem. Pogląd taki wyraził Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 15 listopada 2001 r. III CZP 68/01 ( LEX nr 49443), który to pogląd Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela. Pogląd ten jest ugruntowany w doktrynie i orzecznictwie sądowym. Przy takim rozumieniu szkody i obowiązku odszkodowawczego nie ma znaczenia, jakim kosztem poszkodowany faktycznie dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle to uczynił albo zamierza uczynić. Dlatego dla określenia wysokości należnego powodowi od zakładu ubezpieczeń odszkodowania za szkodę wynikającą z uszkodzenia pojazdu w wypadku komunikacyjnym nie ma znaczenia fakt, że powód czy wcześniej poszkodowany nie udokumentowali fakturą kosztów naprawy.

W. K. jako poszkodowany nie jest związany z pozwanym żadną umową, która mogłaby ograniczać jego prawa do pełnego naprawienia szkody. To uprawnienie przeszło na powoda jako nabywcę wierzytelności w pełnym zakresie.

Jak wyżej podkreślono szkoda powstała w chwili jej wyrządzenia. Wysokość szkody ma charakter obiektywny a prawo wyboru naprawienia szkody należy do poszkodowanego a nie do osoby odpowiedzialnej za szkodę.

Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów z dnia 12 kwietnia 2012 r. III CZP 80/11 ( LEX nr 1129783 ) stwierdził, że Zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi.

Wysokość kosztów naprawy, które musiałby ponieść poszkodowany by przywrócić samochód do stanu i wartości sprzed wypadku Sąd ustalił na podstawie opinii biegłego z zakresu wyceny kosztów naprawy pojazdów mgr inż. R. D.. Biegły określił koszt naprawy na kwotę 3.348,83 zł.

Biegły przyjął, że celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy przedmiotowego pojazdu, w zakresie udokumentowanym w aktach szkody, niezbędne do przywrócenia stanu technicznego i walorów estetycznych pojazdu do stanu sprzed szkody wymagają zastosowania do naprawy części nowych i oryginalnych pochodzących z oficjalnej sieci dystrybucji M., ewentualnie części oryginalnych pochodzących z innych niż M. sieci dystrybucji lub dostępnych w dacie szkody części o jakości Q. Przy czym jak wynika z opinii biegłego w dacie szkody żadna z uszkodzonych części nie była dostępna w jakości Q. W związku z tym ustalając wysokość szkody biegły uwzględnił wyłącznie części oryginalne.

Biegły wskazał również, że zastosowane przez pozwanego części o jakości P nie muszą być produkowane zgodnie ze specyfikacją producenta pojazdu, co oznacza, że można je wytwarzać z innych, mniej trwałych materiałów. Jakość tych części deklaruje wyłącznie ich producent i często nie odpowiadają one nawet wymiarowo tym oryginalnym. Naprawa pojazdu przy użyciu tego rodzaju części jest teoretycznie możliwa, lecz nie pozwala na przywrócenie pojazdu, w którym zamontowane były części oryginalne do stanu sprzed szkody. W aktach sprawy i szkody brak jest jakichkolwiek dowodów potwierdzających fakt, że którakolwiek z uszkodzonych w zdarzeniu z dnia 10 kwietnia 2021 r. części była inna niż oryginalna. Pozwany też tego faktu nie udowodnił.

Pozwany nie wykazał by zgodnie z cytowaną wyżej uchwałą Sądu Najwyższego, naprawa samochodu W. K. nowymi częściami oryginalnymi spowodowała wzrost jego wartości. W ocenie Sądu ustalenie odszkodowania z uwzględnieniem cen części nowych, które zastąpią poprzednie części tzw. stare, nie prowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia poszkodowanego. Z opinii biegłego wynika, że pojawienie się w naprawionym samochodzie części nowych nie powoduje automatycznie wzrostu jego wartości ponieważ samochody "powypadkowe" już z samego tego faktu tracą na wartości. Nie ma znaczenia, że zamontowano w nich przy naprawie nowe części nawet oryginalne producenta. Potwierdzają to też zasady doświadczenia życiowego.

Biegły ustalając koszty naprawy zastosował też 100% współczynnik na materiały lakiernicze i doliczył normalia w wysokości 2% które zostały obniżone w toku likwidacji szkody do 67 %.

Odnośnie zaś kosztów robocizny biegły przyjął stawki w wysokości 110 zł/Rbg netto za prace blacharskie i lakiernicze. Biegły wyraźnie wskazał, że stawki te reprezentują przeciętne stawki stosowane w dacie szkody na rynku lokalnym przez warsztaty zapewniające odpowiednią jakość naprawy i nie są zawyżone. Z opinii biegłego wynika, że zastosowane przez ubezpieczyciela likwidującego szkodę stawki w wysokości 50 zł są zaniżone i nie są stosowane na rynku lokalnym przez warsztaty zapewniające odpowiednią jakość naprawy i gwarantujące przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody.

Z uwagi na to, że jak wyżej wskazano wysokość szkody ma charakter obiektywny i obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu częściami nowymi zamiennymi, Sąd postanowieniem z dnia 16 lutego 2023 r. na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. pominął wniosek pozwanego o sporządzenie opinii dodatkowo na okoliczności wskazane przez pozwanego w pkt 4c odpowiedzi na pozew jako nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy pozostawało ustalenie czy poszkodowany naprawił pojazd i jakimi częściami i jaki był koszt naprawy faktycznie wykonanej i jaki byłby koszt naprawy pojazdu częściami alternatywnymi, skoro taka naprawa nie przywróciłaby pojazdu do stanu sprzed szkody. Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy pozostawał też wniosek o ustalenie wartości rynkowej pojazdu i wartości pozostałości, skoro poszkodowany doznał szkody częściowej. Z zeznań W. K. wynikało, że samochód nabył kilka dni przed szkodą za kwotę 24.000 – 25.000 zł a koszty naprawy i powód i pozwany ustalili na ułamek wartości rynkowej pojazdu.

(...) w ramach Bezpośredniej Likwidacji szkody wypłacił poszkodowanemu kwotę 1.746,44 zł. Opinia biegłego sądowego oraz zeznania przesłuchanego w charakterze świadka poszkodowanego W. K. jednoznacznie wykazały, że kwota ta była niewystarczająca na pokrycie kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu. W związku z powyższym Sąd na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli (tekst jednolity Dz.U. z 2022 r., poz. 2277) w zw. z art. 822 § 1 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.602,39 zł (3.348,83 zł - 1.746,44 zł).

Odsetki ustawowe od tej kwoty Sąd zasądził zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 16 października 2022 r. do dnia zapłaty. Z akt szkodowych likwidatora szkody wynika, że szkoda została zgłoszona w dniu 10 kwietnia 2021 r.. Zgodnie z art. 14 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych ..... odszkodowanie winno być wypłacone w ciągu trzydziestu dni od otrzymania zawiadomienia o szkodzie przez zakład ubezpieczeń. Roszczenie powoda było zatem wymagalne w dniu 16 października 2022 r.

W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo.

Oddalenie powództwa obejmowało wskazane przez powoda w pozwie koszty naprawy, które nie znalazły potwierdzenia w opinii biegłego jako wydatki ekonomicznie uzasadnione, a także odsetki od tych kosztów. Powód po otrzymaniu odpisu opinii biegłego nie wniósł do niej zarzutów, co oznacza, że nie kwestionował ustalenia kosztów naprawy w wysokości niższej niż określona w pozwie.

Oddalenie powództwa obejmowało także żądanie zapłaty kwoty 480 zł z tytułu zwrotu kosztów wykonania kalkulacji naprawy pojazdu.

Wskazać należy, że odszkodowanie przysługujące z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów może – stosownie do okoliczności sprawy – obejmować również koszty ekspertyzy wykonanej na zlecenie poszkodowanego (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2004 r., sygn. akt III CZP 24/04, OSNC 2005/7-8/117). W związku z tym, że nabywca wierzytelności (roszczenia) poszkodowanego wobec ubezpieczyciela z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody komunikacyjne wstępuje w pozycję prawną cedenta (poszkodowanego), wydatki na ekspertyzę zleconą przez nabywcę osobie trzeciej na potrzeby dochodzenia nabytej wierzytelności mogą wejść w skład szkody spowodowanej wypadkiem komunikacyjnym i tym samym spowodować zwiększenie świadczenia odszkodowawczego ubezpieczyciela wobec nabywcy wierzytelności, na takich samych zasadach, na jakich wydatki na ekspertyzę zleconą przez samego poszkodowanego mogą wejść w skład doznanej przez niego szkody i tym samym spowodować zwiększenie należnego mu odszkodowania od ubezpieczyciela.

W niniejszej sprawie ekspertyza została sporządzona na zlecenie nie poszkodowanego lecz powoda jako nabywcy wierzytelności. Z zeznań W. K. wynika, że nie zlecał powodowi oszacowania kosztów naprawy pojazdu. Z umowy cesji również nie wynika, by przelewem objęto wierzytelność przyszłą w postaci kosztu sporządzenia prywatnej ekspertyzy.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 maja 2019 r. Sygn. akt III CZP 68/18 stwierdził, że Nabywcy - w drodze przelewu - wierzytelności o odszkodowanie za szkodę komunikacyjną przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot uzasadnionych kosztów ekspertyzy zleconej osobie trzeciej tylko wtedy , gdy jej sporządzenie było w okolicznościach sprawy niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania. Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela ten pogląd.

Przede wszystkim zatem powód – nabywca wierzytelności winien wykazać fakt, że jej sporządzenie w okolicznościach niniejszej sprawy było niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania.

Ocena, czy poniesione koszty ekspertyzy sporządzonej na zlecenie nabywcy wierzytelności w postępowaniu przedsądowym są objęte odszkodowaniem przysługującym od ubezpieczyciela z umowy odpowiedzialności cywilnej, musi być dokonana przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności sprawy, a w szczególności osoby cesjonariusza, od ustalenia czy zachodzi normalny związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem tego wydatku a wypadkiem oraz czy poniesienie tego kosztu było obiektywnie uzasadnione i konieczne. Za celowością zlecenia ekspertyzy przez samego poszkodowanego i to przed naprawą pojazdu przemawia brak po jego stronie odpowiedniej wiedzy w zakresie oszacowania kosztów naprawy. Jednakże przedsiębiorca zawodowo zajmujący się nabywaniem wierzytelności od poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych, winien wykazać, że dysponując wykwalifikowaną kadrą i odpowiednim sprzętem nie był w stanie bez pomocy rzeczoznawcy ocenić zakresu uszkodzeń pojazdu i kosztów koniecznej jego naprawy. Powód tych okoliczności nie wykazał.

Powód jest profesjonalistą zajmującym się zawodowo skupowaniem wierzytelności i ekspertyzę wykonał w ramach prowadzonych działalności. To że cesjonariusz prowadzi działalność gospodarczą obejmującą nabywanie i dochodzenie roszczeń odszkodowawczych, choć nie wyklucza a limine możliwości dochodzenia przez niego od ubezpieczyciela równowartości kosztów zleconej ekspertyzy, to jednak w sposób istotny wpływa na ocenę przysługiwania mu takiej możliwości w poszczególnych przypadkach dochodzenia odszkodowania od ubezpieczyciela na podstawie nabytego od poszkodowanego roszczenia.

Koszty wykonania prywatnej kalkulacji, stanowią koszty własne powoda, wliczone w koszty prowadzonych działalności gospodarczych. Kalkulacja została sporządzona na zlecenie powoda przez (...) Sp. z o.o. sp. k. w W. w dniu 18 września 2022 r. Następnie w dniu 01 października 2022 r. wyżej wskazana spółka wystawiła powodowi fakturę obejmującą koszty sporządzenia kalkulacji naprawy na kwotę 480 zł. Z danych zawartych w Krajowym Rejestrze Sądowym wynika, że jedynym wspólnikiem w wyżej wskazanej spółce (numer KRS (...)) jest M. D. będący powodem w niniejszej sprawie, który pełni w niej nadto funkcję prezesa zarządu uprawnionego do samodzielnego składania oświadczeń w imieniu spółki. Powód prowadzi zatem działalność gospodarcza pod dwoma firmami: jako osoba fizyczna i jako spółka z o.o. (...) koszt w ocenie Sądu jest zatem kosztem sztucznie wygenerowanym przez powoda. Wskazać należy, że Sąd Najwyższy w uzasadnieniu cytowanej wyżej uchwały III CZP 68/18 wyraźnie wskazał, że na wierzycielu, który nabył roszczenie odszkodowawcze ciąży stosownie do art. 362 i 354 § 2 k.c. obowiązek zapobiegania i zmniejszania rozmiaru szkody. Przedłożona w załączeniu do pozwu faktura VAT potwierdza w ocenie Sądu celowe zwiększanie możliwego do uzyskania od ubezpieczyciela odszkodowania. Stanowi jedynie przesunięcie środków finansowych między dwiema firmami należącymi do tego samego przedsiębiorcy, które nie może być uznane za koszt celowy, niezbędny, konieczny i racjonalny. Powyższe potwierdza zaś, że powód był w stanie oszacować sam koszt naprawy pojazdu bez generowania dodatkowych kosztów wyceny.

Nie ma podstaw, by koszty ekspertyzy w tym wypadku obciążały pozwanego. Prywatna kalkulacja została sporządzona wyłącznie na potrzeby powoda w celu zarobkowym. W ocenie Sądu nie był to koszt ani celowy ani uzasadniony ani tym bardziej pozostający w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą której doznał poszkodowany W. K. w wyniku kolizji drogowej. W ocenie Sądu mało prawdopodobny jest fakt by powód przed nabyciem wierzytelności nie zweryfikował kosztorysu firmy ubezpieczeniowej i nie ocenił opłacalności nabycia wierzytelności. Musiał tym samym sporządzić kosztorys w systemie eksperckim. Zlecenie formalne i odpłatne sporządzenia tego kosztorysu firmie powiązanej z powodem stanowi generowanie dodatkowego zysku tej czy innej firmy powoda. Stanowi nadużycie prawa i nie zasługuje na ochronę prawną, ponieważ skutki wypłaty wyższych odszkodowań ponoszą w konsekwencji wszyscy zmotoryzowani obywatele. Ponadto powód reprezentowany przez fachowego pełnomocnika ma świadomość, że taka ekspertyza jest dokumentem prywatnym a kwota dochodzona pozwem i tak w toku procesu będzie weryfikowana na podstawie opinii biegłego.

W tych okolicznościach brak było podstaw do przyjęcia, że dochodzone koszty ekspertyzy pozostawały w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą powstałą w związku z kolizją z 10 kwietnia 2021 r. oraz, że były niezbędne do dochodzenia nabytego w drodze cesji odszkodowania z tytułu kosztów naprawy pojazdu W. K..

O kosztach procesu Sąd postanowił na podstawie art. 100 k.p.c. dokonując ich stosunkowego rozdzielenia.

Sąd uwzględnił częściowo roszczenie powoda. Powód wygrał proces w 70 %. Pozwany zaś w 30 %.

Powód w toku procesu poniósł koszty w łącznej kwocie 1.983,51 zł:

⚫

opłatę od pozwu w kwocie 200 zł ( k. 11 i 43 akt ),

⚫

koszty opinii biegłego w kwocie 866,51 zł ( k. 63, 115 i 120 akt )

⚫

koszty zastępstwa procesowego w kwocie 900 zł w stawce minimalnej określonej § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity Dz. U. 2018.265.),

⚫

opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł ( k. 11 akt ).

Pozwany poniósł wyłącznie koszty zastępstwa procesowego w kwocie 900 zł, w stawce minimalnej określonej § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jednolity Dz. U. 2015.1800) oraz wydatki na opłatę skarbową od pełnomocnictw w kwocie 68 zł ( k. 65,76 i 100 akt ).

W tych okolicznościach uwzględniając zasadę odpowiedzialności za wynik procesu pozwany winien zwrócić powodowi kwotę zł 1.388,46 zł (1.983,51 zł x 70 % ). Powód zaś pozwanemu kwotę zł 290,40 zł ( 968 zł x 30 %).

Uwzględniając powyższe Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.098,06 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (1.388,46 zł – 290,40 zł ) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

Sędzia Halina Maliszewska