Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kwidzynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 lipca 2018 roku

Sąd Rejonowy w Kwidzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Robert Węgrzyn

Protokolant: stażysta Cecylia Olewińska

po rozpoznaniu 10 lipca 2018 roku w Kwidzynie

na rozprawie sprawy,

z powództwa (...) z siedzibą w W.,

przeciwko P. G.,

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną,

I.  uznaje za bezskuteczną w stosunku do powoda (...) z siedzibą w W. umowę darowizny zawartą 22 kwietnia 2013 roku pomiędzy J. G. i pozwanym P. G. (notariusz C. R. Kancelaria Notarialna w S. Repertorium A 2087/2013) w celu zaspokojenia wierzytelności powoda wynikających z:

- nakazu zapłaty z 04 marca 2015 roku wydanego przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie w sprawie I Nc 447/15 w zakresie roszczenia głównego, odsetek, kosztów postępowania, w tym kosztów nadania ww. nakazowi zapłaty klauzuli wykonalności w wysokości 60,00 zł (sześćdziesiąt złotych 001/00);

- 203,45 zł (dwieście trzy złote 45/100) tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kwidzynie M. C. (sygn. Km 876/16);

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda 1.772,00 zł (jeden tysiąc siedemset siedemdziesiąt dwa złote 00/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

III.  odstępuje od obciążania pozwanego kosztami postępowania w pozostałej części.

Sygn. akt I C 1295/17

UZASADNIENIE

Powód (...) w W. (pozwem z 30.10.2017r. data nadania) domagał się uznania za bezskuteczną w stosunku do powoda umowę darowizny nieruchomości zawartej 22.04.2013r. pomiędzy J. G. i P. G. (Notariusz C. R. Kancelaria Notarialna w S. rep. A 2087/2013) (…) w celu zaspokojenia wierzytelności przysługujących powodowi względem J. G. wynikających z:

- nakazu zapłaty z 04 marca 2015 roku wydanego przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie w sprawie I Nc 447/15 w zakresie roszczenia głównego, odsetek, kosztów postępowania, w tym kosztów nadania ww. nakazowi zapłaty klauzuli wykonalności w wysokości 60,00 zł (sześćdziesiąt złotych 00/00),

- 203,45 zł (dwieście trzy złote 45/100) tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kwidzynie M. C. (sygn. Km 876/16);

Powód podniósł, że wskutek umowy darowizny dłużnik J. G. stała się niewypłacalna.

Powód wniósł też o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania wg norm przepisanych.

(pozew k. 2-4 akt)

Pozwany P. G. wniósł o oddalenie powództwa podnosząc, że:

- nie miał wiedzy o zadłużeniu swojej matki J. G.,

- lokal mieszkalny (będący przedmiotem postępowania) miał mu przypaść zgodnie z wolą jego dziadka (ojca J. G.) Z. K..

(akta sprawy)

Zgodnie z art. 328 § 2 k.p.c. sąd nie ma obowiązku w uzasadnieniu przedstawiać żądań i stanowisk stron. Stąd też powyżej jedynie w zarysie określono te stanowiska i żądania.

Sąd ustalił, co następuje:

J. G. (matka pozwanego) jest córką Z. K., który był właścicielem lokalu mieszkalnego, dla którego Rejonowy w K. prowadzi księgę wieczystą (...).

(bezsporne)

Spadek po Z. K. (zmarł 09.10.2009r.) na mocy ustawy nabyli J. G. oraz M. M., A. K. i W. K.. Na mocy umowy z 12.10.2012r. o dział spadku i zniesienie współwłasności z po Z. K. prawo własności ww. lokalu mieszkalnego nabyła J. G..

(bezsporne: kopia umowy k. 88-89 akt)

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Wejherowie J. Ś. prowadził postępowanie egzekucyjne (sygn. akt Km 4732/12) przeciwko dłużnikom R. G. (ojciec pozwanego) i J. G.. Postępowanie to zostało umorzone postanowieniem z 22.03.2013r. „ wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji”. Odpis postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego został J. G. doręczony 03.04.2013r. Wierzycielem w ww. sprawie była (...) Bank (...) S.A. w W.. Przedmiotem egzekucji była wierzytelność wynikająca z kredytu udzielonego J. G. i R. G. na mocy umowy z 27.04.2009r. Wierzytelność w chwili składnia wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego wynosiła 21167,20 zł (należność główna i odsetki). Egzekucja była prowadzona na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego, któremu klauzulę wykonalności (w sprawie I Co 2357/12) nadał Sąd Rejonowy w Kwidzynie. (dowód: akta Km 4732/12)

J. G. i pozwany P. G. zawarli 22.04.2013r. umowę darowizny (w formie notarialnej Notariusz C. R. Kancelaria Notarialna w S. rep. A 2087/2013), na mocy której J. G. darowała pozwanemu prawo własności ww. lokalu mieszkalnego, którego wartość w umowie określono na 113000 zł.

(bezsporne- kopia umowy k. 35-36 akt)

Powód (...) w W. 17.09.2013r. nabył wierzytelność wynikającą z ww. umowy o kredyt.

Powód (30.09.2014r.) wniósł pozew o zasądzenie na jego rzecz od pozwanych J. G. i R. G. 26.951,40 zł wraz z odsetkami i kosztami postępowania.

Nakazem zapłaty z 04.03.2014r. referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Kwidzynie (sygn. akt I Nc 447/15) nakazał aby J. G. i R. G. zapłacili powodowi solidarnie 26951,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz 2737 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Nakazowi temu nadano klauzulę wykonalności przeciwko J. G. i R. G.. Kosztami związanymi z nadaniem klauzuli wykonalności (66 zł) obciążono J. G. i R. G..

(dowód: akta I Nc 447/15 Sądu Rejonowego w Kwidzynie)

Wyżej wymieniona wierzytelność nie została zaspokojona.

Na podstawie tytułu wykonawczego wydanego w sprawie I Nc 447/15 Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kwidzynie z wniosku powoda prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko m.in. przeciwko J. G. w sprawie Km 876/16. W toku tego postępowania powodowi przyznano 203,45 zł tytułem kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym, które nie zostały pokryte.

(bezsporne)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 527 k.c.:

§ 1 Gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć.

§ 2. Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w większym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności.

Z kolei przepis art. 528 k.c. stanowi że, Jeżeli wskutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową bezpłatnie, wierzyciel może żądać uznania czynności za bezskuteczną, chociażby osoba ta nie wiedziała i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

W chwili dokonywania darowizny J. G. była niewypłacalna albo stała się niewypłacalna w większym stopniu, niż była przed dokonaniem czynności (art. 527 § 2 k.c.) o czym świadczy umorzenie postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 4732/12 z uwagi na jego bezskuteczność. Odpis tego postanowienia J. G. otrzymała przed zawarciem umowy darowizny. W chwili umorzenia tego postępowania J. G. była właścicielką lokalu mieszkalnego, którego wartość w umowie darowizny określono na 113000 zł. W takiej sytuacji J. G. wskutek zawarcia umowy darowizny „ stała się niewypłacalna albo stała się niewypłacalna w większym stopniu, niż była przed dokonaniem czynności” (art. 527 § 2 k.c.). W takiej sytuacji uznać należy, że czynność prawna (darowizna lokalu mieszkalnego) została dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli w tym powoda - w rozumieniu art. 527 § 1 k.c. Nie sposób jest uznać aby J. G., w chwili zawierania umowy darowizny, nie miała świadomości o swoim zadłużeniu wynikającemu z zaciągniętego kredytu. Przecież na miesiąc przed zawarciem umowy darowizny otrzymała postanowienie o umorzeniu postepowania egzekucyjnego z uwagi na „ bezskuteczność egzekucji”.

Pozwany w stosunku do dłużniczki J. G. był osobą trzecią, która uzyskała korzyść majątkową (lokal mieszkalny) bezpłatnie (darowizna). W takiej sytuacji (zgodnie z art. 528 k.c.) świadomość pozwanego odnośnie działania dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli nie mogła mieć znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Reasumując z treści ww. przepisów art. 527 § 1 i 2 k.c. i 528 k.c. wynikają przesłanki warunkujące możliwość skorzystania przez wierzyciela z ochrony paulińskiej, a z takim żądaniem powód wystąpił w niniejszej sprawie:

1)  istnienie zaskarżalnej wierzytelności (nakaz zapłaty w sprawie I Nc 447/12) oraz

2) dokonanie przez dłużnika z osobą trzecią czynności prawnej, na skutek której osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową (umowa darowizny),

3) wystąpienie pokrzywdzenia wierzycieli wskutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika (dłużniczka J. G. stała się wskutek umowy darowizny albo niewypłacalna albo niewypłacalna w większym stopniu),

4) świadomość pozwanego odnośnie tego, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli nie miała znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 528 k.c.).

Wobec wykazania tych przesłanek powództwo zostało uwzględnione zgodnie z art. 527 § 1 k.c.

Zgodnie z art. 328 § 2 k.p.c. uzasadnienie wyroku powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie: ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Sąd ustalił fakty (mające znaczenia w sprawie), które uznał za udowodnione i wyjaśnił podstawę prawną z przytoczeniem przepisów prawa.

Przechodząc do omawiania dowodów należy mieć na uwadze, że uzasadnienie (art. 328 § 2 k.p.c.) zawiera dowody, na których się oparto i przyczyny, dla których innym dowodom odmówiono wiarygodności i mocy dowodowej. Z treści cytowanego fragmentu tego przepisu wynika, że:

- należy wymienić dowody na które się oparto jednakże bez konieczności uzasadniania takiej decyzji np. poprzez wskazywanie, że zeznania świadka były spontaniczne, a opinia biegłego rzetelna, fachowa itd.,

- należy natomiast podać przyczyny, dla których innym dowodom odmówiono wiarygodności i mocy dowodowej. Brak jest też podstawy prawnej dla omawiania wszystkich przeprowadzonych dowodów. Sąd decydując się na przeprowadzenie dowodu nie ma niejako z góry wiedzy czy dowód taki będzie stanowił podstawę dokonania ustaleń faktycznych. Jeżeli tak nie będzie to nie ma konieczności odnoszenia się (przytaczania, omawiania) do takiego dowodu w uzasadnieniu . Wobec tego okoliczności dotyczącego tego jak zamierzał rozdysponować ww. lokalem mieszkalnym dziadek pozwanego, dlaczego w istocie rzeczy lokal stała się własnością pozwanego nie mogły mieć wpływu na treść rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. „Strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu)”. W niniejszej sprawie stroną przegrywającą jest pozwany. Na podstawie ww. przepisu Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda1772 zł tytułem zwroty kosztów procesu (opłata od pozwu 1755 zł + opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł).

Z kolei przepis art. 102 k.p.c. stanowi, że „ W wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami”. Pozwany jest osobą młodą, studentem. Okoliczności te uzasadniały odstąpienie od obciążania pozwanego kosztami procesu w pozostałej części (3600 zł wynagrodzenie pełnomocnika).